Việt Nam và Hoa Kỳ sắp ký kết với nhau một bản hiệp định lịch sử về hàng không, cho phép hai nước cựu thù được thực hiện những chuyến bay chở khách và hàng hóa trực tiếp từ nước này tới nước kia.
Hai Thông Tấn Xã Reuters và AFP trích dẫn tin của Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết Phó Thủ Tướng Vũ Khoan của Việt Nam sẽ chính thức viếng thăm Hoa Kỳ từ ngày mùng 2 tới ngày 12 tháng này để ký hiệp định vừa kể. Tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội chưa bình luận gì về tin này. Bản hiệp định 5 năm, bắt đầu có hiệu lực từ ngày được ký kết, đã được sơ thự tại Hà Nội ngày 9 tháng 10 vừa qua sau 3 ngày thương thảo trong đợt thảo luận thứ ba của năm nay, trong đó Việt Nam không chịu đi tới chỗ để hai nước tự do khai thác các chuyến bay.
Các cuộc thảo luận cho một bản hiệp định trong đó hai bên được toàn quyền khai thác các chuyến bay tới quốc gia của nhau sẽ được khởi sự vào lúc bản hiệp định 5 năm này hết hiệu lực.
Các vấn đề về hàng không đã không được đề cập tới trong bản hiệp định thương mại giữa hai nước bắt đầu có hiệu lực hồi tháng 12 năm 2001. Theo bản hiệp định sắp được ký kết, sẽ chỉ có hai hãng hàng không chở khách của Hoa Kỳ được bay tới Việt Nam trong hai năm đầu. Một hãng thứ ba sẽ được phép thực hiện những chuyến bay trực tiếp trong năm thứ ba.
Tuy nhiên, số các công ty hàng không chở khách của Hoa Kỳ tham gia các đường bay tới Việt Nam qua đường lối khai thác tuyến bay thẳng theo phương thức chia chỗ với các hãng máy bay không phải là của Hoa Kỳ sẽ không bị giới hạn. Số các công ty hàng không chở hàng hóa cũng không bị giới hạn.
Trong một nhượng bộ lớn dành cho Việt Nam, trên đường tới Việt Nam các công ty hàng không của Mỹ sẽ không lấy khách tại một số phi trường chính, phần lớn là ở Á Châu.
Phía Việt Nam sợ rằng nếu để phi cơ chở khách của Mỹ được tự do lấy khách tại các phi trường như Nhật, Đài Loan, Hồng Kông và Pháp trên đường tới Việt Nam thì sự kiện này sẽ gây phương hại đáng kể cho hãng hàng không Vietnam Airlines.
Ngoài ra, các phi cơ chở hàng của Mỹ cũng không được phép bay trực tiếp từ Việt Nam tới 4 địa điểm vừa kể và tới Nam Triều Tiên. Theo các đại diện của ngành hàng không thì phải đợi tới cuối quí thứ nhất của năm 2004 , chiếc phi cơ chở khách đầu tiên của Hoa Kỳ mới có thể hạ cánh xuống Việt Nam.
Về phía mình, Vietnam Airlines hy vọng khởi sự các dịch vụ sang điểm đến đầu tiên tại Hoa Kỳ, có thể là thành phố San Francisco, trước năm 2006, là năm được dự trù lúc ban đầu.
