Ngoại trưởng Hoa Kỳ, bà Hillary Clinton đang tìm cách làm lắng dịu những lời than phiền của các nước Ả Rập vì bà đã lên tiếng ca ngợi của Israel hạn chế các khu định cư Do Thái trong vùng bờ tây sông Jordan. Các nhà lãnh đạo Palestine nói rằng đề nghị của Israel không đạt đúng mức. Thông tín viên của đài VOA Scott Stearns ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Clinton đã cố gắng trong ngày thứ nhì để giải quyết những lời than phiền của Ả Rập nói rằng lời ca ngợi của bà dành cho một đề nghị của Israel hạn chế các khu định cư có tác dụng khích lệ Irael tránh né việc thực thi lời hứa năm 2003 là chấm dứt các khu định cư đó.
Tại Jerusalem hôm thứ Bảy, bà Clinton tuyên bố một đề nghị của Israel hạn chế việc phát triển khu định cư là một sự kiện “chưa từng có từ trước đến nay”. Lời phát biểu đó đã khơi ra một phản ứng gay gắt từ phía Jordan và Ai Cập, cũng như Liên minh Ả Rập. Các giới chức Palestine nói rằng việc Washington làm lơ trước hoạt động định cư giúp Israel củng cố thêm việc chiếm đóng lãnh thổ của Palestine.
Bà Clinton nói rằng Washington không chấp nhận các khu định cư Do Thái. Trong các cuộc hội đàm với các vị ngoại trưởng Ả Rập ở Maroc, bà nói Tổng thống Obama giữ nguyên lập trường của Hoa Kỳ rằng các khu định cư Do Thái trên phần đất của Palesine là không hợp pháp.
Đề cập đến những tranh cãi về các nhận định của mình, bà Clinton kêu gọi sự hợp tác xây dựng hơn.
Bà Clinton nói: “Chúng tôi cam kết với giải pháp hai quốc gia và chúng tôi quyết tâm và nhất quán trong việc theo đuổi mục tiêu đó. Điều quan trọng là tất cả chúng ta đều hợp tác để hướng tới mục tiêu. Và tôi cho rằng điều đó đòi hỏi tất cả các bên phải thận trọng về những gì mình tuyên bố, những lời cáo buộc đó rất dễ thông cảm. Nhưng chúng ta cần phải hợp tác với nhau trong tinh thần xây dựng hướng tới mục tiêu chung là một nền hòa bình toàn diện.”
Bà Clinton tin rằng sự cam kết của Mỹ đối với tiến trình hòa bình được sự thông cảm của các nhà lãnh đạo Ả Rập. Bà cho rằng với sự ủng hộ của họ, tiến trình này có thể tiến tới, bất kể điều bà gọi là lịch sử khó khăn và rối rắm thường ngăn chặn tiến bộ.
Bà nói tiếp: “Chúng ta có thể giữ nguyên sự cam kết với quá khứ. Nhưng chúng ta không thay đổi được những gì đã qua. Cho dù chúng ta có nói gì về quá khứ, thì mọi sự đã qua rồi. Hoặc là chúng ta có thể cùng họp tác và theo đuổi viễn tượng và sáng kiến của Tổng thống Obama nhằm hình thành một tương lai sẽ tốt đẹp hơn nhiều cho con em của cả các gia đình Palestine lẫn Israel.”
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết ông sẵn sàng trở lại bàn hòa đàm ngay tức khắc, mà không có điều kiện tiên quyết nào. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas thì nói trước tiên phải có một sự đình chỉ toàn bộ tất cả các khu định cư Do Thái trên phần đất đang tranh chấp. Tổng thư ký Liên minh Ả Rập, ông Amr Moussa nói rằng tiếp tục đàm phán mà không ngưng các khu định cư đó là vô ích.
Ngọai trưởng Clinton cho rằng vấn đề này không nên gây trở ngại cho các cuộc đàm phán tiếp theo. Bà sẽ hội kiến Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak ở Cairo vào ngày mai để thảo luận về phương cách tốt đẹp nhất để đưa cả hai bên trở lại các cuộc thương nghị càng sớm càng hay.
