Thượng nghị sĩ Edward Kennedy, chính khách cao tuổi thuộc gia đình chính trị nổi tiếng nhất nước Mỹ, đã qua đời, thọ 77 tuổi sau khi chống chọi với bệnh ung thư não. Ông là người em trai út của cố tổng thống John Kennedy đã bị ám sát. Cuộc đời của đảng viên đảng Dân chủ tiểu bang Massachusetts nổi bật về các thành tích cũng như các vấn đề gây tranh cãi. Thông tín viên VOA Deborah Tate ghi nhận một số chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Thượng nghị sĩ Kennedy là người đi tiên phong trong các lý tưởng cấp tiến và trong quá trình sự nghiệp của ông tại Thượng viện Hoa Kỳ, ông đã bảo trợ cho các dự luật làm thay đổi một cách cơ bản các quyền của người lao động, ngân sách dành cho giáo dục, chính sách đối ngoại và luật di trú. Người cháu gái của ông, bà Caroline Kennedy nói chú của bà là một nguồn khích lệ cho gia đình bà.
Bà Caroline nói: “Trong hơn 4 thập niên tại Thượng viện, chú Teddy đã dẫn đầu cuộc tranh đấu về các vấn đề quan trọng nhất của thời đại chúng ta: dân quyền, công lý xã hội, và cơ hội kinh tế.”
Thượng nghị sĩ Kennedy là người thẳng thắn chỉ trích các chính sách của chính quyền Bush tại Iraq, chủ trương về các kỹ thuật thẩm vấn sử dụng đối với các nghi can khủng bố và việc xét xử cuộc chiến chống khủng bố của chính quyền này. Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình CBS vào năm 2007, ông Kennedy đã nhấn mạnh đến sự chống đối của ông đối với cuộc chiến tranh tại Iraq.
Ông Kennedy nói: “Tôi đã bỏ phiếu chống lại cuộc chiến tranh này, đó là lá phiếu tốt đẹp nhất tôi đã bỏ tại Thượng viện Hoa Kỳ. Đây là một cuộc chiến sai lầm vào một thời điểm sai lầm.”
Nhưng ông Kennedy cũng nổi tiếng về việc đã vượt qua các lằn ranh ngăn cách hai đảng để hình thành những thỏa thuận lập pháp với phe Cộng Hòa. Năm 2008, ông Kennedy nhìn thấy một tác nhân tạo sự chuyển biến nơi Thượng nghị sĩ Barack Obama và đã trở thành một trong những đảng viên nổi bật ủng hộ việc đảng Dân chủ đề cử ông Obama ra tranh cử tổng thống.
Ông Kennedy đã nói: “Thưa quý bạn, tôi xin quý bạn hãy tham gia hành trình lịch sự này để có can đảm chọn sự thay đổi. Đây lại là thời điểm dành cho một thế hệ lãnh đạo mới. Đây là thời điểm dành cho Barack Obama.”
Ông Kennedy được bầu vào Thượng viện vào năm 1962, là năm ngay trước khi xảy ra vụ ám sát Tổng thống Kennedy.
Vị thượng nghị sĩ này đã đọc lời điếu văn: “Anh của tôi không cần được lý tưởng hóa hay vĩ đại hóa trong cái chết vượt qua những gì anh đã làm lúc còn sống. Anh phải được nhớ đến đơn giản như một người tốt và tử tế đã nhìn thấy những điều sai trái và tìm cách sửa sai.”
Năm 1968, ông Robert Kennedy bị ám sát trong khi đi vận động tranh cử tổng thống. Bỗng nhiên, người em trai út trong gia đình Kennedy trở thành gia trưởng chính trị trong gia đình. Thoạt tiên, dường như ông có con đường rõ ràng tiến đến Tòa Bạch Ốc. Nhưng các hy vọng chấm dứt vào năm 1969 khi xảy ra tai nạn xe hơi trên một cây cầu, trong đó ông bỏ lại nạn nhân thiệt mạng là cô Mary Jo Kopechne, người phụ nữ trẻ tuổi đi cùng với ông.
Cách hành xử của ông trong vụ được gọi là Chappaquiddick này, nghĩa là ông để nhiều giờ đồng hồ sau mới báo cáo tai nạn cho cảnh sát đã tạo ra vết rạn đầu tiên trong nhiều vết rạn của hình ảnh gia đình Kennedy. Thay vì ra tranh cử tổng thống, vị thượng nghị sĩ này đã nêu câu hỏi với cử tri ở Massachusetts là liệu ông có nên từ bỏ chức vụ ở Thượng viện hay không.
Ông Kennedy đã nhận được hàng ngàn bức điện tín yêu cầu ông đừng bỏ cuộc. Ông tìm cách để được đảng Dân chủ đề cử ra tranh cử tổng thống vào năm 1980 nhưng thất bại trước tổng thống đương nhiệm lúc đó là ông Jimmy Carter.
Năm 2008, ông Kennedy được chẩn đoán mắc chứng bệnh nan y là ung thư não, khiến ông không trở lại Thượng viện được. Tuy nhiên, năm ngoái, ông đã bất ngờ xuất hiện tại Đại hội đảng Dân chủ toàn quốc để ủng hộ việc ông Barack Obama ra tranh cử tổng thống.
Ông Ted Kennedy trở thành một trong những vị thượng nghị sĩ có nhiều uy thế nhất, và phục vụ lâu năm nhất trong lịch sử cận đại Hoa Kỳ. Và như thế là ông đã nối tiếp sự nghiệp của người anh, và xây dựng một sự nghiệp cho riêng mình.
