Sàn giao dịch chứng khóan Thành phố Hồ Chí Minh đã tăng điểm ngoạn mục. Chỉ số VNIndex đã tăng 31% kể từ đầu năm nay. Sự náo nhiệt ở thị trường chứng khoán cho thấy sự vững mạnh của nền kinh tế Việt Nam, tuy nhiên nhiều chuyên gia đã cảnh báo về một sự “thăng hoa bất hợp lý”.
Thị trường chứng khoán Việt Nam đã có một năm thành công ngoạn mục, với chỉ số chính tăng 144% và đạt mức 751 điểm vào cuối năm 2006. Vào đầu năm mới, chỉ số càng tăng mạnh hơn. Chỉ số VNIndex đã đạt 800 điểm vào ngày 5 tháng 1, và 900 điểm vào ngày 12 tháng 1. Tuầy này, chỉ số đã đạt xấp xỉ 1000 điểm.
Tại công ty Chứng khoán Bảo Việt tại Hà Nội, một công ty có cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch TP. Hồ Chí Minh, một người mua bán chứng khoán, ông Trần Sỹ Tiệp cho biết ông chưa bao giờ bận rộn như lúc này.
Chỉ số thị trường chứng khoán tăng đã phản ánh phần nào sự vững mạnh của nền kinh tế Việt Nam, với mức tăng trưởng 8% trong năm ngoái. Đất nước này đã chính thức gia nhập Tổ Chức Thương mại Thế giới vào ngày 11 tháng 1 năm nay, điều này cho thấy rằng nền kinh tế định hướng xuất khẩu sẽ tiếp tục tăng trưởng.
Ông Dominic Scriven là giám đốc điều hành Quĩ đầu tư Dragon Capital, một công ty có tài sản và cổ phiếu trị giá hơn 1 tỉ đô la tại Việt Nam. Oâng Scriven cho rằng nền kinh tế đang tăng trưởng của Việt Nam đang tràn ngập tiền mặt.
Ông Scriven nói rằng nguồn vốn cần có một nơi để đầu tư. Và với thực tế là thị trường bất động sản chưa hoạt động tích cực như một số người trông đợi, vì vậy có thể dễ dàng nhận thấy rằng vốn có thể đổ vào các thị trường của các loại tài sản khác như tài sản tài chính.
Tuy nhiên nhiều nhà quan sát cảm thấy cơ sở của nền kinh tế này không thể chịu được sự tăng trưởng quá mức. Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn nhỏ, chỉ có 106 công ty được niêm yết. Một số cổ phiếu đang được bán ra với tỉ lệ P/E là 30/1. Có nghĩa là giá một cổ phiếu gấp hơn 30 lần giá trị số tiền công ty làm ra tính trên một cổ phiếu.
Trong một báo cáo được xuất bản vào giữa tháng 12, văn phòng Quĩ Tiền Tệ Quốc tế tại Hà Nội đã cảnh báo các nhà đầu tư nên thận trọng đối với hiện tượng gọi là "thăng hoa không hợp lý”. Vào thời điểm đó, chỉ số VNIndex ở vào khoảng hơn 700 điểm. Cho tới thời điểm này, chỉ số đã tăng thêm hơn 200 điểm.
Thống đốc ngân hàng nhà nước Việt Nam đã cảnh báo rằng giá một số cổ phiếu có dính líu đến “các yếu tố ảo”. Ông nói rằng nhiều công ty Việt Nam đã đưa ra những báo cáo tài chính để đánh lạc hướng các nhà đầu tư.
Ông Noritaka Akematsu là kinh tế gia tài chính hàng đầu tại văn phòng của Ngân hàng Thế giới tại Hà Nội.
Ông Noritaka nói rằng có một loại yếu tố gọi là quá kích động, phần nào vượt ra ngoài khả năng của thị trường, vượt ra ngoài thẩm quyền luật pháp tại thời điểm này. Theo một cách nào đó thì thị trường phát triển quá nhanh.
Ông Noritaka nói cơ sở hạ tầng tại sàn giao dịch đã được cải thiện, tuy nhiên vẫn chưa đủ để thực hiện khối lượng giao dịch lớn. Ông cho rằng giới hữu trách Việt Nam không thể đảm bảo rằng các công ty báo cáo tình hình lời lãi một cách chính xác, hay các giao dịch mua bán đã được thực hiện đúng cách. Ông khuyên rằng các nhà đầu tư nên cẩn trọng.
Ông Noritaka nói thêm rằng không có đủ sự minh bạch thì rất khó để thực hiện các phân tích cơ sở. Ông hy vọng Việt Nam sẽ đầu tư nhiều hơn vào các nguyên tắc cơ bản của từng cổ phiếu hơn là chỉ biến sàn giao dich chứng khoán thành một sòng bạc, hay một trò chơi.
Tại Châu Á, người ta đã được chứng kiến một số những thăng hoa ở một số thị trường, nơi xuất khẩu đã giúp nền kinh tế của những nước này tăng trưởng hơn. Hầu hết các thị trường chứng khoán trong khu vực đều tăng mạnh trong năm ngoái. Tại Trung Quốc, nước đạt tỉ lệ tăng trưởng 10%, chỉ số chứng khoán chính ở Thượng Hải đã tăng gấp đôi trong năm ngoái. Chỉ số ở Mumbai cũng tăng hơn 50%, khi nền kinh tế tăng trưởng hơn 8%.
Ông Scriven của quĩ đầu tư Dragon Capital cho biết trong khi thực tế vẫn còn nhiều rủi ro thì những rủi ro này là không thể tránh khỏi ở một thị trường non trẻ như Việt Nam.
Ông Scriven nói rằng ông nghĩ bất cứ ai theo dõi thị trường chứng khoán cũng đã phải ngạc nhiên về mức độ các hoạt động tại thị trường này. Ông cũng nghi ngờ là khó mà có thể tránh khỏi điều này, bởi đây là sự tăng trưởng tự nhiên, và chúng ta cần có thị trưởng tăng trưởng mà cũng cần có thị trường sút giảm.
Tại thời điểm này, thị trường Việt Nam tăng lên mức cao nhất mà một thị trường tăng trưởng có thể đạt được.
