Việc sử dụng sức gió đang phát triển mạnh ở châu Âu, nơi cung cấp nhiều nhất cho thế giới loại năng lượng có thể tái tạo này. Sự yểm trợ của chính phủ, việc phát minh những công nghệ mới, và nhu cầu giảm thiểu số lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính đã thúc đẩy sự phát triển các cơ sở khai thác sức gió từ Đan Mạch cho tới Scotland. Phong trào sử dụng năng lượng gió cũng đang diễn ra tại tỉnh Galicia thuộc miền tây bắc Tây Ban Nha. Trong tiết mục “Khoa học và Đời sống” hôm nay, Nguyễn Lê sẽ mang đến quý thính giả câu chuyện phát triển đáng chú ý này, dựa trên tường trình của TTV đài VOA Lisa Bryant.
Các tháp turbine chạy bằng sức gió đứng sừng sững trên những ngọn đồi trọc trải dài mút mắt trên vùng đất lởm chởm này của tỉnh Galicia. Vào một buổi sáng tháng 3 giá lạnh, 145 tháp turbin cao vút đang đua nhau hoạt động để tạo điện năng.
Kỹ sư Daniel Piniero leo lòng tháp, nơi chứa một trong số những cổ turbine đồ sộ, để giới thiệu cho một khách thăm những bộ phận bên trong của bộ máy này, một loại cối xay gió của thế kỷ thứ 21.
Kỹ sư Piniero cho biết mỗi tháp turbine gió có thể sản xuất khoảng 66 kilowat điện trong 1 giờ, cung cấp đủ năng lượng cho 60 ngàn gia đình. Nhưng trại turbine gió có tên là Faladoira này chỉ là một phần rất nhỏ của số năng lượng do sức gió tạo ra trong tỉnh Galicia.
Trong 10 năm qua, năng lượng gió đã phát triển thành một ngành kinh doanh phát đạt, không những sản xuất điện mà còn tạo ra công ăn việc làm và mang lại thu nhập cho nông dân và ngư dân trong vùng nông thôn này--một trong những địa phương bị xem là nghèo khổù nhất ở Tây Ban Nha.
Tỉnh Galacia đang đi dầu trong phong trào khai thác sức gió ở châu Âu. Châu lục này chiếm 80 phần trăm thị trường năng lượng gió toàn cầu.
Ông Ramon Ordas Badia là ủy viên hội đồng sáng kiến cải tiến công thương nghiệp của chính quyền tỉnh Galacia, đặt trụ sở tại Santiago de Compostela, thủ phủ của khu vực.
Ông Ordas nói rằng ai ai ở Galacia cũng tán thành việc khai thác năng lượng gió, bởi vì họ xem đây là một nguồn điện năng vừa sạch vừa giúp tạo ra công ăn việc làm và mang lại thu nhập cho người dân địa phương. Những chủ nhân bất động sản cũng hái ra tiền bằng cách cho thuê các lô đất không thích hợp cho nông nghiệp để xây dựng các trại turbine gió.
Chính quyền tỉnh Galacia mạnh mẽ ủng hộ việc phát triển năng lượng gió, và đã bao cấp một phần kinh phí cho công tác này. Nhưng những doanh nghiệp như ENCYR, một chi nhánh về năng lượng có thể tái tạo của công ty điện lực Endesa của Tây Ban Nha, xem năng lượng gió là một lĩnh vực đầu tư rất có lợi.
Ông Manuel Gago Rodriguez, chủ nhiệm văn phòng khu vực miền bắc của công ty ENCYR, tin rằng sự chú ý của quần chúng đối với năng lượng gió có phần chắc sẽ tăng lên. Ông Gago cũng là chủ tịch hiệp hội năng lượng gió tại địa phương. Nhiều công ty năng lượng lớn nhất tại đây là thành viên của hiệp hội này.
“Năng lượng có thể tái tạo có tiềm năng phát triển lớn trong những năm trước mắt. Chúng tôi đã ra sức hoạt động-- không phải chỉ riêng công ty Endesa mà thôi, mà tất cả các công ty điện lực ở Tây Ban Nha, và những doanh nghiệp khác không liên quan đến điện lực truyền thống. Quý vị hỏi vì sao chúng ta phải làm việc với loại năng lượng này à? Tại vì nó cần thiết.”
Nghị định thư Kyoto vừa được phê chuẩn để giảm bớt hiện tượng tăng nhiệt toàn cầu giúp giải thích vì sao có động lực mới thúc đẩy việc phát triển sức gió và các nguồn năng lượng có thể tái tạo khác tại những địa phương như Galacia . Tây Ban Nha và các nước châu Âu khác đang tìm kiếm những nguồn năng lượng sạch để thay thế điện lực truyền thống và giảm bớt số lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Nhưng theo ông Corin Millais, chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Gió châu Âu có trụ sở ở Bruxelles, và cũng là một người ủng hộ việc khai thác sức gió, thì còn có một lý do khác khiến cho năng lượng gió có khả năng mang lại lợi nhuận cao. Sau đây là ý kiến của ông Millais :
"Theo góc nhìn lịch sử, vấn đề khí hậu từng là một động lực chính trị lớn thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp gió ở châu Âu--đến mức biến nó thành một công cuộc kinh doanh rất phát đạt. Mức tăng trưởng ở khu vực châu Âu đạt trên 20 phần trăm một năm. Hiên nay chúng ta đạt tới tình trạng sản xuất được khoảng 34 ngàn megawat điện do sức gió tạo ra ở châu Âu. Đây là mức sản xuất hàng đầu của thị trường.”
Trong tỉnh Galacia, công nghiệp năng lượng gió đã giúp tạo ra được 2 ngàn việc làm mới, kể cả những việc làm tại trại năng lượng gió Faladoira.
Ngày nay, năng lượng gió chiếm vào khoảng 6 phần trăm sản lượng điện của Tây Ban Nha. Nhưng ông Manuel Bustos, giám đốc chính sách quốc tế của Hiệp hội Năng lượng có thể Tái tạo của Tây Ban Nha, tin rằng con số đó sẽ tiếp tục tăng. Ông Bustos nói:
“Những khu vực trước đây bị tụt hậu đã nhận ra rằng họ đã bỏ mất một thứ gì rất quan trọng đối với tương lai. Những khu vực nào ở Tây Ban Nha trước đây chưa từng sản xuất được một megawat điện nhờ sức gió thì nay đã sẵn sàng để phát triển.”
Tây Ban Nha không phải là nước châu Âu duy nhất có ngành công nghiệp năng lượng gió phát triển mạnh. Về mặt tổng sản lượng điện dùng sức gió thì nước Đức đứng đầu thế giới. Nhưng Đan Mạch, nước có 20 phần trăm điện lực do sức gió tạo ra, chiếm hạng nhất về mặt sản lượng điện tính theo đầu người.
Những nước khác như Pháp, nơi năng lượng gió chiếm khoảng 1 phần trăm tổng sản lượng điện, thì vẫn còn bị bỏ lại phía sau. Nhưng Liên hiệp Châu Âu đã quy định rằng 6% tổng sản lượng điện của toàn liên hiệp phải được sản xuất bằng sức gió trước năm 2010.
Nhưng bên cạnh tình hình đáng phấn khởi vừa nêu, sự chống đối năng lượng gió cũng đang gia tăng. Một số người chủ trương bảo vệ môi trường nói rằng những tháp turbine gió khổng lồ đã giết chết rất nhiều loại chim chóc di trú. Trong khi đó, ngư dân ở miền nam Tây Ban Nha lo ngại rằng những kế hoạch xây dựng các trại turbine gió ngoài khơi sẽ làm đảo lộn các ngư trường và tuyến đánh cá của họ.
Về phần mình, các nhà khoa học ghi nhận rằng tự nó, gió là một nguồn năng lượng không đáng tin cậy. Và một số đoàn thể quần chúng châu Âu than phiền rằng các trại turbine gió làm giảm vẻ mỹ quan của thiên nhiên.
Ngay cả tại Galicia, nơi dường như ít có dư luận chống đối các trại turbin gió, một vài giới hữu trách cũng lo ngại rằng hoạt động sản xuất điện lực trong tương lai có thể bị hạn chế bởi số lượng tháp turbine gió mà cư dân có thể chấp nhận được. Nhưng ông Ordas, giới chức chính quyền tỉnh Galacia, tin tưởng lạc quan về tương lai của gió và các nguồn năng lượng có thể tái tạo ở địa phương ông.
Ông Ordas cho biết hơn một nửa điện lực của Galacia do gió và các nguồn năng lượng sạch khác sản xuất. Ông tin rằng con số đó có thể sẽ tăng lên đến 90 phần trăm chỉ trong vòng 5 năm tới.
