Dân biểu Christopher Smith ca ngợi Google trong một cuộc họp của ủy ban lập pháp hôm thứ tư vì đã dám đứng lên chống lại Bắc Kinh. Ông Smith gọi quyết định của công ty ngưng tự kiểm duyệt trên trang mạng của mình là hấp dẫn và nổi bật.
Nhưng nhà làm luật của đảng Cộng hòa đại diện tiểu bang New Jersey nói ông e ngại rằng Trung Quốc cuối cùng sẽ đẩy công ty Internet này ra khỏi thị trường của họ.
Ông Smith nói: “Các khó khăn của Google ở Trung Quốc làm rõ thêm hơn bao giờ hết rằng cho dù có ý tốt đến mức nào đi chăng nữa, thì các công ty công nghệ thông tin cao của Mỹ vẫn không đủ mạnh để đứng lên chống lại các chính phủ áp bức, nhất là chính phủ Trung Quốc.”
Ông Smith nói với Ủy ban Xét duyệt An ninh và Kinh tế Hoa Kỳ-Trung Quốc rằng các công cụ theo dõi và đàn áp của Trung Quốc ngày càng trở nên tinh vi hơn. Ông cũng bầy tỏ mối lo ngại rằng quyền tự do phát biểu đang bị đẩy lui ở Trung Quốc, và nêu ra việc tổ chức Ký giả Không biên giới nói rằng có 72 người đang bị tù ở Trung Quốc vì những bài đăng trên Internet.
Bà Rebecca McKinnon, một chuyên gia về Internet ở Trung Quốc của trường đại học Princeton, nói rằng việc Trung Quốc gia tăng kiểm soát phương tiện này là hậu quả của điều bà gọi là một hình thức độc tài mới.
Bà MacKinnon nêu ra rằng tất cả các công ty Internet và công nghệ thông tin ở Trung Quốc đều là những bộ phận thiết yếu của hệ thống kiểm soát ở Trung Quốc.
Bà MacKinnon nói: “Bằng cách này, phần lớn công việc kiểm duyệt và theo dõi được giao cho khu vực tư nhân, là giới mà nếu không theo dõi và kiểm duyệt những người sử dụng để làm vừa lòng chính phủ, thì sẽ bị mất giấy phép kinh doanh và buộc phải đóng cửa.”
Bà McKinnon và ông Smith cho biết họ đã nêu ra những mối quan ngại về vai trò mà các công ty Hoa Kỳ và các nhà đầu tư Mỹ đóng trong việc giúp nhà chức trách Trung Quốc khước từ quyền tự do phát biểu của người dân nước họ.
Họ nêu ra trường hợp Baidu, công cụ tìm kiếm lớn nhất của Trung Quốc, và là đối thủ cạnh tranh chính của Google ở Trung Quốc, là một ví dụ điển hình về cách thức mà các nhà đầu tư Hoa Kỳ có thể tham gia vào các nỗ lực kiểm soát xã hội của Bắc Kinh. Bà MacKinnon nhận xét rằng 2 trong số 5 giám đốc của Baidu là người Mỹ và các nhà đầu tư Hoa Kỳ cung cấp phần lớn nguồn vốn khởi động công ty.
Baidu đã công khai giao dịch trên thị trường chứng khoán NASDAQ từ năm 2005.
Theo ông Christopher Smith, đây là các chi tiết mà giới đầu tư cần phải biết.
Ông Smith nói: “Cả những người sở hữu chứng khoán và những người trong ban quản trị cần phải nhận thức rằng họ đang hỗ trợ và giúp đỡ một chế độ độc tài độc hại không thể tưởng tượng được đối với nhân dân của chính mình.”
Baidu đã được giải thưởng về của Trung Quốc về tự kỷ luật Internet vì đã dung dưỡng điều mà nhà chức trách gọi là một sự phát triển Internet hài hòa và lành mạnh.
Các giới chức của Baidu đã được mời dự cuộc điều trần, nhưng các thành viên trong ủy ban cho biết họ đã từ chối không tham dự.
Dân biểu Smith đã đề xuất dự luật dành cho các công ty công nghệ cao điều ông gọi là sự hỗ trợ cấp thiết để giúp họ đứng lên chống lại các chính phủ áp bức.
Dự luật có tên là Luật Tự do Mạng toàn cầu, đề nghị thành lập một văn phòng Internet toàn thế giới tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ làm công tác xếp hạng các nước về hạn chế Internet. Văn phòng này cũng sẽ đòi hỏi các công ty Hoa Kỳ phải tường trình với Bộ Ngoại giao bất cứ yêu cầu sàng lọc nào của các chính phủ nước ngoài.
Hồi đầu năm nay, quyết định của công ty Google ngưng kiểm duyệt các kết quả tìm kiếm trên trang mạng của mình theo ý của nhà chức trách Trung Quốc đã gây ra một cuộc giằng co căng thẳng với Bắc Kinh có thể sắp đi đến hồi kết thúc vào lúc Trung Quốc cân nhắc việc gia hạn giấy phép kinh doanh của công ty Internet có trụ sở ở Hoa Kỳ này. Thông tín viên VOA William Ide ở thủ đô Washington ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
