Ðây là chương trình Anh Ngữ sinh động bài 329. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả.
Trong bài học hôm nay ta ôn lại cách dùng 2 chữ dễ dùng nhầm là phrasal verb used to khi tả một hành động thường làm ở quá khứ past habit và idiom be used to tả một chuyện đã quen. Ta cũng học cách đặt câu với những từ này.
Phát âm danh từ use và động từ use
A. Danh từ use phát âm /s/
-The drawer is full of things I never find a use for.
Ngăn kéo đầy những vật mà tôi không biết dùng để làm gì.
-Increased use of fertilizers had led to water pollution.
Càng ngày càng dùng nhiều phân bón đã đưa đến việc gây nên ô nhiễm nước.
-[to make use of] ESL learners should make use of all the programs available on the VOA and the BBC. They are free and available all the time.
Học viên học Anh ngữ như sinh ngữ 2 nên tận dụng tất cả những chương trình học tiếng Anh sẵn có trên đài VOA và BBC. Bài học không tốn tiền và lúc nào mở ra cũng có sẵn.
-We all should make better use of our time in college.
(Make better use of time=dùng thời giờ một cách hữu ích) Khi còn là sinh viên, tất cả chúng ta nên dùng thì giờ một cách hữu hiệu.
-(Tục ngữ) There’s no use crying over spilled milk=Khóc khi đã đánh đổ sữa thì vô ích: (nghĩa bóng) chuyện đã lỡ rồi, than vãn cũng chẳng ích gì.
- (In use=đang được dùng) -All the washing machines are in use. Tất cả các máy giặt đều có người đang dùng rồi.
-The job of teaching English has given me an opportunity to put my language skills to good use.
(Put something to good use=dùng để làm gì hữu ích)
Việc dạy tiếng Anh đã cho tôi một cơ hội dùng khả năng sinh ngữ của mình vào việc hữu ích.
-Now that I have graduated from college, the books are of no use to me, and you can have them all, if you like.
(To be of no use= không còn dùng làm gì nữa)
Bây giở tôi đã học xong đại học nên những cuốn sách không còn dùng làm gì nữa và anh có thể lấy hết về mà dùng, nếu anh muốn.
B. Ðộng từ use phát âm /z/
-This new computer is easy to use.
Máy vi tính mới này dễ dùng.
-Can I use this table for my writing desk?
Tôi dùng bàn này làm bàn viết được không?
-The police officers are accused of using excessive force during the arrest.
Cảnh sát bị kiện là đã dùng võ lực quá mức trong khi bắt giữ người.
Be used (adj) to + v-ing; phát âm /ju:st/
Get used to + v-ing
Be accustomed to + v-ing
-I still haven’t gotten used to working nights.
Tôi chưa quen làm việc ban đêm.
-There used to be some trees in this field, didn’t there?
Xưa ở cánh đồng này có một ít cây phải không?
-I’m not used to being spoken to in such rude way.
Tôi không quen bị người ta dùng những lời khiếm nhã với tôi như vậy.
Words and phrases
Used (adj) cũ, đã dùng rồi
Second-hand, second-hand book store: tiệm sách bán sách cũ.
a used car: xe cũ
-I can only afford a used car, since I have just got a new job in the city. Tôi chỉ có đủ tiền mua một cái xe cũ vì mới có việc làm ở trong thành phố.
Sentences with used to
-He used to be in my class. Anh ta xưa học chung lớp với tôi.
-This shop used to do bicycle repairs too. Tiệm xe này trước kia cũng sửa xe đạp nữa.
-Do you play soccer? No, I used to when I was in high school. Anh có chơi bóng đá không? Không, xưa tôi có chơi khi còn học ở trung học.
-Did she use to be your girlfriend?
Có phải ngày xưa cô ấy là bạn gái của anh không?
(She used to khi ở câu nghi vấn đổi thành did she use)
Cách dùng: Dùng used to trước động từ để chỉ một chuyện xưa thường làm nhưng nay không còn làm nữa.
-She used to play the piano everyday, but she hardly ever plays now. Xưa cô ấy ngày nào cũng chơi đản dương cầm, nhưng bây giờ thì hầu như không chơi nữa.
-Mail service used to be slower.
Bưu điện ngày xưa chậm hơn bây giờ.
-Life isn’t as simple as it used to be.
Ðời sống bây giờ không còn giản dị như ngày xưa.
-That’s where I used to live when I was a child.
Ðó là nơi tôi sống khi còn bé.
=>Nhưng khi nói một hành động nay ta đã quen không còn lạ nữa, dùng to be used to + verb-ing
-After a week in the countryside, I am used to getting up early.
Sau một tuần ở vùng quê, bây giờ tôi đã quen dậy sớm.
-Didn’t you use to smoke a pipe?
Có phải xưa anh hút píp không?
-You used to smoke a pipe, didn’t you?
Ngày xưa anh hút píp phải không?
(Dùng didn’t you ở tag question)
-I can’t get used to the hot climate of Texas.
Tôi không quen với khí hậu nóng ở Texas.
-My grandpa used to have a beard, but he shaved it off. Ông nội xưa để râu, nhưng bây giờ ông cạo rồi.
(Idiom thành ngữ) Use every trick in the book (use very method possible).
-He used every trick in the book to get her to go out with him, but she kept refusing.
Anh ta dùng mọi mánh khóe để dụ cô đi ra ngoài chơi với anh nhưng cô vẫn khăng khăng từ chối.
-There’s no need to use foul language.
Không cần phải dùng những lời khiếm nhã.
-Such foul language is not appropriate for educated people to use.
Lời tục tằn như vậy người có giáo dục không dùng.
-I wish you wouldn’t use strong language (swear) in front of the children. (Vợ nói với chồng) Em mong anh đừng chửi thề truớc mặt các con.
-(Idiom) Use some elbow grease to get the job done.
Hãy cố gắng làm cho xong công việc.
Elbow grease=(nghĩa đen) mỡ bôi cho trơn khuỷu tay=>(nghĩa bóng) hard work and effort, especially when cleaning or polishing something: Công việc chân tay nặng nhọc, nhất là khi cần đánh bóng hay lau chùi. You’ ll have to use some elbow grease to get that floor clean. Anh phải chịu khó lau chùi thì mới làm sạch sàn nhà đó.
(Idiom) use up
-We used up all our money during the trip to Paris.
(Use up=use all that you have)
Chúng tôi tiêu hết sạch tiền trong cuộc du lịch ở Paris.
-Once people get used to smoking, it’s hard for them
to stop.
Người ta đã quen hút thuốc rồi thì khó mà bỏ.
Words and phrases with user
User fee=tiền lệ phí cho người sử dụng một dịch vụ nào.
Airport user fee=Lệ phí sử dụng phi trường.
Useful có ích; trái nghĩa: Useless: vô ích.
-These shoes are useful for long walks.
Những đôi giầy này tiện để đi đường trường.
-These shoes are useless for long walks.
Những đôi giầy này dùng để đi đường trường không thích hợp.
-It’s useless to complain.=khiếu nại cũng vô ích.
It is of no use to complain.
-Without electricity, the telephone becomes completely useless. Không có điện nên điện thoại nhà trở thành hoàn toàn vô ích.
User-friendly: dễ dùng
I like this user-friendly software
Tôi thích nhu liệu (phần mềm) này vì nó dễ dùng.
User name=tên người dùng.
User ID=căn cước người dùng.
User guide= sách hướng dẫn cho người dùng.
C. Exercises
Hãy nói bằng tiếng Anh.
1. Ngày xưa bạn thường chơi bóng đá, phải không?
You used to play soccer, didn’t you?
Did you use to play soccer?
2. Mắm tôm là món ăn phải tập rồi mới quen.
Shrimp paste is an acquired taste. You have to try it many times before you can get used to it.
3. Xưa tôi thường hút thuốc píp nhưng nay bỏ rồi.
I used to smoke a pipe, but I’ve stopped smoking it.
4. Ðừng dùng ngôn từ thô tục trước mặt các em nhỏ.
Do not use strong language (foul language) in front of children.
5. Tôi dùng mọi cách để mời cô ta đi chơi nhưng cô ấy cứ từ chối.
I used every trick in the book to get her out on a date but she kept refusing.
6. (Lời ông bố mắng con) Nếu con dùng trí óc thông minh của con thì con đâu có bị khốn đốn như bây giờ.
If you used your brain, (=head, noodle, bean, noggin) you wouldn’t be in trouble now.
7. Bạn có biết cách sử dụng cái máy cắt cỏ mới này không? Do you know how to use this new lawn mower?
8. Cho tôi mượn phôn tay của bạn nhé? Tôi cần nói với nhà tôi là tối nay tôi về trễ.
May I use your cell phone? I need to tell my wife that I will be coming home late tonight.
9. Tôi không cần đến cái máy vi tính này nữa nên anh có thể lấy về mà dùng.
I have no further use of this computer, so you can have it.
D. Ôn lại những điểm chính – Review
1. Chữ s trong danh từ use phát âm là /s/; chữ s trong tính từ useful và useless phát âm là /s/.
Chữ s trong động từ use phát âm là /z/.
2. Ðộng từ to use có nhiều nghĩa nhưng nghĩa chính là sử dụng, dùng, đối xử, đối đãi hay lợi dụng.
-I don’t know how to use this machine. Could you show me how?
Tôi không biết cách sử dụng cái máy này. Bạn làm ơn chỉ cho tôi.
-It is of no use to complain=kêu ca cũng vô ích.
-He uses his employees well=ông ta đối xử rất tốt với những người làm việc cho ông.
-Some of your friends may use you to get access to the president. Một số bạn của anh có thể lợi dụng anh để được gặp ông tổng thống.
3. I used to swim every day, but now I only go swimming once a week. Xưa tôi thường đi bơi hàng ngày, nhưng bây giờ tôi chỉ đi bơi mỗi tuần một lần.
=>Nhớ là chữ used to chỉ một thói quen ở quá khứ nay không còn nữa (formerly, once). Sau used to có infinitive.
-I used to go to the movies once a week, but now I rent the movies and watch them at home.
Xưa tôi thường xem chớp bóng mỗi tuần một lần, nhưng bây giờ tôi thuê phim về xem ở nhà.
4. They used to khi ở tag question đổi thành didn’t + they?
They used to play golf, didn’t they? Xưa họ thường chơi gôn với nhau, phải không?
There used to be khi ở tag question đổi thành didn’t there?
There used to be a cinema here, didn’t there?
Chỗ này ngày xưa có một rạp chớp bóng, phải không?
5. Be used to/get used to tả một tình trạng hay hành động đã quen nay không còn lạ nữa.
-I am now used to getting up early. Bây giờ tôi đã quen dậy sớm. (Nhớ: used to + v-ing)
-I lived in England for a year, so I am used to driving on the left. Tôi ở bên Anh một năm nên bây giờ tôi quen lái xe bên trái.
Vietnamese Explanation
Quí vị vừa học xong bài 329 về cách dùng used to và be used to và những thành ngữ thường dùng với use.
Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.
Sách tham khảo:
Adam Makkai. A Dictonary of American Idioms. 4th edition. Barron’s Education Series, 2004.
Michael Swan. Practical English Usage, 3rd edition. OUP, 2009.
Longman Advanced American Dictionary, 2nd edition. Pearson Longman, 2007.
Trong bài học hôm nay ta ôn lại cách dùng 2 chữ dễ dùng nhầm là phrasal verb used to khi tả một hành động thường làm ở quá khứ past habit và idiom be used to tả một chuyện đã quen. Ta cũng học cách đặt câu với những từ này.
Phát âm danh từ use và động từ use
A. Danh từ use phát âm /s/
-The drawer is full of things I never find a use for.
Ngăn kéo đầy những vật mà tôi không biết dùng để làm gì.
-Increased use of fertilizers had led to water pollution.
Càng ngày càng dùng nhiều phân bón đã đưa đến việc gây nên ô nhiễm nước.
-[to make use of] ESL learners should make use of all the programs available on the VOA and the BBC. They are free and available all the time.
Học viên học Anh ngữ như sinh ngữ 2 nên tận dụng tất cả những chương trình học tiếng Anh sẵn có trên đài VOA và BBC. Bài học không tốn tiền và lúc nào mở ra cũng có sẵn.
-We all should make better use of our time in college.
(Make better use of time=dùng thời giờ một cách hữu ích) Khi còn là sinh viên, tất cả chúng ta nên dùng thì giờ một cách hữu hiệu.
-(Tục ngữ) There’s no use crying over spilled milk=Khóc khi đã đánh đổ sữa thì vô ích: (nghĩa bóng) chuyện đã lỡ rồi, than vãn cũng chẳng ích gì.
- (In use=đang được dùng) -All the washing machines are in use. Tất cả các máy giặt đều có người đang dùng rồi.
-The job of teaching English has given me an opportunity to put my language skills to good use.
(Put something to good use=dùng để làm gì hữu ích)
Việc dạy tiếng Anh đã cho tôi một cơ hội dùng khả năng sinh ngữ của mình vào việc hữu ích.
-Now that I have graduated from college, the books are of no use to me, and you can have them all, if you like.
(To be of no use= không còn dùng làm gì nữa)
Bây giở tôi đã học xong đại học nên những cuốn sách không còn dùng làm gì nữa và anh có thể lấy hết về mà dùng, nếu anh muốn.
B. Ðộng từ use phát âm /z/
-This new computer is easy to use.
Máy vi tính mới này dễ dùng.
-Can I use this table for my writing desk?
Tôi dùng bàn này làm bàn viết được không?
-The police officers are accused of using excessive force during the arrest.
Cảnh sát bị kiện là đã dùng võ lực quá mức trong khi bắt giữ người.
Be used (adj) to + v-ing; phát âm /ju:st/
Get used to + v-ing
Be accustomed to + v-ing
-I still haven’t gotten used to working nights.
Tôi chưa quen làm việc ban đêm.
-There used to be some trees in this field, didn’t there?
Xưa ở cánh đồng này có một ít cây phải không?
-I’m not used to being spoken to in such rude way.
Tôi không quen bị người ta dùng những lời khiếm nhã với tôi như vậy.
Words and phrases
Used (adj) cũ, đã dùng rồi
Second-hand, second-hand book store: tiệm sách bán sách cũ.
a used car: xe cũ
-I can only afford a used car, since I have just got a new job in the city. Tôi chỉ có đủ tiền mua một cái xe cũ vì mới có việc làm ở trong thành phố.
Sentences with used to
-He used to be in my class. Anh ta xưa học chung lớp với tôi.
-This shop used to do bicycle repairs too. Tiệm xe này trước kia cũng sửa xe đạp nữa.
-Do you play soccer? No, I used to when I was in high school. Anh có chơi bóng đá không? Không, xưa tôi có chơi khi còn học ở trung học.
-Did she use to be your girlfriend?
Có phải ngày xưa cô ấy là bạn gái của anh không?
(She used to khi ở câu nghi vấn đổi thành did she use)
Cách dùng: Dùng used to trước động từ để chỉ một chuyện xưa thường làm nhưng nay không còn làm nữa.
-She used to play the piano everyday, but she hardly ever plays now. Xưa cô ấy ngày nào cũng chơi đản dương cầm, nhưng bây giờ thì hầu như không chơi nữa.
-Mail service used to be slower.
Bưu điện ngày xưa chậm hơn bây giờ.
-Life isn’t as simple as it used to be.
Ðời sống bây giờ không còn giản dị như ngày xưa.
-That’s where I used to live when I was a child.
Ðó là nơi tôi sống khi còn bé.
=>Nhưng khi nói một hành động nay ta đã quen không còn lạ nữa, dùng to be used to + verb-ing
-After a week in the countryside, I am used to getting up early.
Sau một tuần ở vùng quê, bây giờ tôi đã quen dậy sớm.
-Didn’t you use to smoke a pipe?
Có phải xưa anh hút píp không?
-You used to smoke a pipe, didn’t you?
Ngày xưa anh hút píp phải không?
(Dùng didn’t you ở tag question)
-I can’t get used to the hot climate of Texas.
Tôi không quen với khí hậu nóng ở Texas.
-My grandpa used to have a beard, but he shaved it off. Ông nội xưa để râu, nhưng bây giờ ông cạo rồi.
(Idiom thành ngữ) Use every trick in the book (use very method possible).
-He used every trick in the book to get her to go out with him, but she kept refusing.
Anh ta dùng mọi mánh khóe để dụ cô đi ra ngoài chơi với anh nhưng cô vẫn khăng khăng từ chối.
-There’s no need to use foul language.
Không cần phải dùng những lời khiếm nhã.
-Such foul language is not appropriate for educated people to use.
Lời tục tằn như vậy người có giáo dục không dùng.
-I wish you wouldn’t use strong language (swear) in front of the children. (Vợ nói với chồng) Em mong anh đừng chửi thề truớc mặt các con.
-(Idiom) Use some elbow grease to get the job done.
Hãy cố gắng làm cho xong công việc.
Elbow grease=(nghĩa đen) mỡ bôi cho trơn khuỷu tay=>(nghĩa bóng) hard work and effort, especially when cleaning or polishing something: Công việc chân tay nặng nhọc, nhất là khi cần đánh bóng hay lau chùi. You’ ll have to use some elbow grease to get that floor clean. Anh phải chịu khó lau chùi thì mới làm sạch sàn nhà đó.
(Idiom) use up
-We used up all our money during the trip to Paris.
(Use up=use all that you have)
Chúng tôi tiêu hết sạch tiền trong cuộc du lịch ở Paris.
-Once people get used to smoking, it’s hard for them
to stop.
Người ta đã quen hút thuốc rồi thì khó mà bỏ.
Words and phrases with user
User fee=tiền lệ phí cho người sử dụng một dịch vụ nào.
Airport user fee=Lệ phí sử dụng phi trường.
Useful có ích; trái nghĩa: Useless: vô ích.
-These shoes are useful for long walks.
Những đôi giầy này tiện để đi đường trường.
-These shoes are useless for long walks.
Những đôi giầy này dùng để đi đường trường không thích hợp.
-It’s useless to complain.=khiếu nại cũng vô ích.
It is of no use to complain.
-Without electricity, the telephone becomes completely useless. Không có điện nên điện thoại nhà trở thành hoàn toàn vô ích.
User-friendly: dễ dùng
I like this user-friendly software
Tôi thích nhu liệu (phần mềm) này vì nó dễ dùng.
User name=tên người dùng.
User ID=căn cước người dùng.
User guide= sách hướng dẫn cho người dùng.
C. Exercises
Hãy nói bằng tiếng Anh.
1. Ngày xưa bạn thường chơi bóng đá, phải không?
You used to play soccer, didn’t you?
Did you use to play soccer?
2. Mắm tôm là món ăn phải tập rồi mới quen.
Shrimp paste is an acquired taste. You have to try it many times before you can get used to it.
3. Xưa tôi thường hút thuốc píp nhưng nay bỏ rồi.
I used to smoke a pipe, but I’ve stopped smoking it.
4. Ðừng dùng ngôn từ thô tục trước mặt các em nhỏ.
Do not use strong language (foul language) in front of children.
5. Tôi dùng mọi cách để mời cô ta đi chơi nhưng cô ấy cứ từ chối.
I used every trick in the book to get her out on a date but she kept refusing.
6. (Lời ông bố mắng con) Nếu con dùng trí óc thông minh của con thì con đâu có bị khốn đốn như bây giờ.
If you used your brain, (=head, noodle, bean, noggin) you wouldn’t be in trouble now.
7. Bạn có biết cách sử dụng cái máy cắt cỏ mới này không? Do you know how to use this new lawn mower?
8. Cho tôi mượn phôn tay của bạn nhé? Tôi cần nói với nhà tôi là tối nay tôi về trễ.
May I use your cell phone? I need to tell my wife that I will be coming home late tonight.
9. Tôi không cần đến cái máy vi tính này nữa nên anh có thể lấy về mà dùng.
I have no further use of this computer, so you can have it.
D. Ôn lại những điểm chính – Review
1. Chữ s trong danh từ use phát âm là /s/; chữ s trong tính từ useful và useless phát âm là /s/.
Chữ s trong động từ use phát âm là /z/.
2. Ðộng từ to use có nhiều nghĩa nhưng nghĩa chính là sử dụng, dùng, đối xử, đối đãi hay lợi dụng.
-I don’t know how to use this machine. Could you show me how?
Tôi không biết cách sử dụng cái máy này. Bạn làm ơn chỉ cho tôi.
-It is of no use to complain=kêu ca cũng vô ích.
-He uses his employees well=ông ta đối xử rất tốt với những người làm việc cho ông.
-Some of your friends may use you to get access to the president. Một số bạn của anh có thể lợi dụng anh để được gặp ông tổng thống.
3. I used to swim every day, but now I only go swimming once a week. Xưa tôi thường đi bơi hàng ngày, nhưng bây giờ tôi chỉ đi bơi mỗi tuần một lần.
=>Nhớ là chữ used to chỉ một thói quen ở quá khứ nay không còn nữa (formerly, once). Sau used to có infinitive.
-I used to go to the movies once a week, but now I rent the movies and watch them at home.
Xưa tôi thường xem chớp bóng mỗi tuần một lần, nhưng bây giờ tôi thuê phim về xem ở nhà.
4. They used to khi ở tag question đổi thành didn’t + they?
They used to play golf, didn’t they? Xưa họ thường chơi gôn với nhau, phải không?
There used to be khi ở tag question đổi thành didn’t there?
There used to be a cinema here, didn’t there?
Chỗ này ngày xưa có một rạp chớp bóng, phải không?
5. Be used to/get used to tả một tình trạng hay hành động đã quen nay không còn lạ nữa.
-I am now used to getting up early. Bây giờ tôi đã quen dậy sớm. (Nhớ: used to + v-ing)
-I lived in England for a year, so I am used to driving on the left. Tôi ở bên Anh một năm nên bây giờ tôi quen lái xe bên trái.
Vietnamese Explanation
Quí vị vừa học xong bài 329 về cách dùng used to và be used to và những thành ngữ thường dùng với use.
Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.
Sách tham khảo:
Adam Makkai. A Dictonary of American Idioms. 4th edition. Barron’s Education Series, 2004.
Michael Swan. Practical English Usage, 3rd edition. OUP, 2009.
Longman Advanced American Dictionary, 2nd edition. Pearson Longman, 2007.