Đường dẫn truy cập

Nghệ thuật xếp giấy origami của Nhật Bản


Nghệ thuật xếp giấy origami của Nhật Bản
Nghệ thuật xếp giấy origami của Nhật Bản

Nghệ thuật origami lâu đời của Nhật Bản, tức nghệ thuật xếp giấy, đang nở rộ tại thành phố San Francisco miền tây Hoa Kỳ, phần lớn nhờ một nhà khoa học Mỹ. Biên tập viên Suli Yi của đài VOA ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.

Chắc hẳn mọi người trong chúng ta đều nhớ lúc còn nhỏ đã thích thú như thế nào khi chơi những chiếc máy bay xếp bằng giấy. Đa số khi lớn lên đã thôi không theo đuổi các thú vui nho nhỏ ấy nữa. Nhưng Robert Lang thì không.

Ông Lang nói: “Điều đáng nói nhất cũng y như chiếc tàu bay giấy này, đó là cách mà chúng ta có thể làm ra một cái gì đó bằng những vật liệu tìm thấy được, giấy rẻ tiền, những mảnh vụn, ngay cả rác nữa.”

Ông Lang sống ở vùng vịnh San Francisco. Ông là một nhà vật lý laser và tốt nghiệp Học Viện Kỹ thuật California, và đã đăng ký bản quyền 50 sản phẩm. Cách đây 8 năm, ông đã từ bỏ công việc để theo đuổi nghệ thuật origami, khiến ông trở thành một trong số ít các nghệ nhân origami chuyên nghiệp ở Hoa Kỳ. Ông Lang không ngừng sáng tạo, ngay cả trong giờ ăn trưa.

Ông Lang nói: “Tôi sẽ tặng cho cô hầu bàn. Đây là một phần của tiền thưởng. Tôi tặng cô cái này.”

Cô hầu bàn rối rít cảm ơn và tỏ ý vui thích với món quà độc đáo. Ông Lang còn có thể biến những đồng tiền thành nhiều thứ ngoài những con bướm.

Ông Lang nói tiếp: “Cái này được xếp bằng 2 giấy bạc 1 đôla. Tôi đã phải trả hai đôla để mua hai tờ giấy bạc 1 đôla.”

Bông hoa này được làm bằng 6 tờ giấy bạc 1 đôla. Cái đĩa này được làm bằng 3 tờ, và con tôm này cũng được làm bằng 3 tờ 1 đôla. Qua bàn tay chuyên nghiệp của ông Lang, giấy bất cứ loại gì, cứng hay dầy đều có thể biến thành một tác phẩm nghệ thuật.

Ông Lang nói tiếp: “Các loại giấy khác nhau gợi ra hình tượng các vật thể khác nhau. Trong vài trường hợp, chính loại giấy gợi ý chủ đề hay nhất. Chẳng hạn khi tôi nhìn thấy loại giấy này, loại giấy của Mexico, tôi nghĩ ngay đến việc xếp nó thành ra một cái lọ.”

Vận dụng sự hiểu biết về các hình thể hình học phức tạp, ông Lang đã đóng một vai trò quan trọng trong sự tiến hóa của origami. Nhiều khuôn mẫu origami chưa từng được nghe nói đến chỉ cách đây chừng 10 năm.

Ông Lang nói tiếp: “Sở dĩ tôi xếp rất nhiều hình thú vật là bởi vì con vật thực ngoài đời đã gợi hứng cho tôi.”

Các tác phẩm của ông Lang đã được trưng bầy ở Viện bảo tàng Dã sinh Lindsay gần San Francisco từ nhiều năm nay. Bà Loren Behr là giám đốc điều hành viện bảo tàng.

Bà Behr nói: “Đôi khi nhìn vào tác phẩm của ông ấy, thực cũng khó mà tin được là một tờ giấy có thể làm thành mỗi con vật với tất cả những hình dạng phức tạp của nó. Và tất cả con số lạ lùng những nếp gấp. Tôi không thể tưởng tượng ông ấy có thể làm ra được các tác phẩm ấy.”

Nhiều nước trên khắp thế giới có những truyền thống origami. Nhưng origami đã đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Từ origami tiếng Anh là lấy nguyên gốc tiếng Nhật. “Ori” có nghĩa là “xếp” và “gami” có nghĩa là “giấy.” Japantown ở San Francisco là nơi sinh cư của các bậc thầy về origami, trong đó có bà Linda Tomoko Mihara.

Bà Linda là người Mỹ gốc Nhật thuộc thế hệ thứ ba. Bà nổi tiếng nhờ các con hạc origami, đã có thời đóng một vai trò quan trọng trong nền văn hóa Nhật.

Bà Linda cho biết: “Tục truyền rằng cô dâu Nhật phải xếp được 1 ngàn con hạc giấy để cầu có được một cuộc hôn nhân lâu bền và sung túc, và cũng để chứng tỏ lòng kiên nhẫn, và tôi nghĩ là lòng khiêm tốn cho thấy cô sẽ là một người vợ hiền. Đó là một lối suy nghĩ rất cổ hủ, nhưng thời đó là như thế.”

Ông bà của bà Linda đã biên soạn cuốn hướng dẫn về origami đầu tiên xuất bản ở Hoa Kỳ. Bà Linda bắt đầu xếp origami từ lúc mới 5 tuổi.

Bà và ông Lang đã hợp tác với nhau. Họ đã có lúc sáng tác tất cả các mẫu origami cho một tiết mục quảng cáo hoạt hình 3 chiều.

Bà Lang nói: “Mọi thứ mà quý vị thấy trong mục quảng cáo đó ngoại trừ chiếc xe hơi đều là origami. Chúng tôi đã xếp những tòa nhà, những coa ốc thành phố, những tòa nhà thời bà hoàng Victoria, ngay cả những thứ tranh hoàng ngoài đường phố quanh những căn nhà. Những chiếc thùng đựng rác, những cái cây trong chậu, những ngọn đèn đường.”

Phản hồi của tiết mục quảng cáo ấy đã khích lệ nhiệt tình sáng tạo của hai nghệ sĩ. Hiên họ đang hy vọng sẽ thực hiện một cuốn phim chưa từng có bao giờ về origami.

VOA có ứng dụng mới

Xem tin tức VOA trực tiếp trên điện thoại và máy tính bảng! Ứng dụng VOA có thiết kế mới và cải thiện khả năng truy cập tin tức. Các tính năng mà bạn yêu thích trước đây được tích hợp cùng các công cụ vượt tường lửa để truy cập tin tức VOA bằng 22 ngôn ngữ.

Tải ứng dụng VOA trên App StoreGoogle Play!

VOA Express

XS
SM
MD
LG