Vượng: Em là Phạm Xuân Vượng, quê Nghệ An. Em sang Nhật được 4 năm, học ở đại học Fukushima ở miền Bắc Nhật Bản, một trong ba tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề trong trận động đất vừa rồi. Fukushima có hai nhà máy hạt nhân, nên chúng em quyết định là cả đoàn cùng đi xuống Osaka.
Hằng: Em tên là Ngô Thị Hằng, sang đây du học được 1 năm rưỡi tại Sendai, gần như là trung điểm của trận động đất, sóng thần vừa rồi.
Cương: Em tên là Vũ Đình Cương, đến Nhật được 1 năm, học ở Sendai, Miyagi. Chỗ em ở là thành phố bị nặng nhất.
Hường: Em là Nguyễn Thị Thu Hường, sang đây học được 1 năm rưỡi.
Trà Mi: Xin hỏi Hằng trước. Ngay khi động đất xảy ra bạn đang ở đâu, bạn chứng kiến được những gì?
Hằng: Lúc đó em đang ở trường học. Vào giờ nghỉ giải lao, chúng em đang ở trên tầng hai, bỗng thấy rung rung, cứ tưởng là động đất nhẹ thôi. Đến lúc thấy rung mạnh, chúng em hãi quá, chạy xuống tầng trệt. Khi chạy ra ngoài em thấy mấy nhà cao tầng và các cột điện gần như sắp đổ đến nơi. Sau vụ động đất, cháy xảy ra liên miên. Đến giờ tình trạng cháy lửa vẫn còn, không thể dập tắt được. Động đất rung mạnh quá nên khi chập điện là gây cháy luôn. Động đất xong, đến tối bị mất điện nên chúng em không biết tin tức gì cả. Đến hôm sau mới biết tin nước biển dâng lên cuốn trôi tất cả, cả một tỉnh em ở luôn.
Trà Mi: Nơi bị sóng thần dâng tràn cách nơi bạn ở bao xa?
Hằng: Khoảng 1 cây số.
Trà Mi: Ngay sau đó, các bạn có được những sự hỗ trợ nào không, được di tản tới đâu? Hiện giờ tình cảnh của các bạn ra sao?
Hằng: Bọn em sơ tán ra những vùng không có nhà cao tầng. Đến chiều, bọn em đi Nagano luôn, không có sự hỗ trợ gì.
Trà Mi: Còn sự di chuyển thì có gặp khó khăn gì không khi các bạn rời khỏi Sendai?
Hằng: Bọn em tập trung hết tất cả người Việt Nam lên xe buýt rồi đi về Yamagata .
Trà Mi: Vượng thì sao? Khi xảy ra vụ việc bạn đang ở đâu và đã chứng kiến được những gì?
Vượng: Chiều thứ sáu em vừa định xuống cầu thang ra khỏi nhà thì động đất mạnh xảy ra. Không còn cách nào vào nhà được. Động đất mạnh đến nỗi cầu thang bị rung cực kỳ mạnh, em không xuống nỗi. Chị không thể tưởng tượng nổi đâu. Lúc em xuống được mặt đất, em nhìn thấy tòa nhà mình ở và những tòa bên cạnh rung rất mạnh. Vùng lân cận có rất nhiều nhà sập và số tử vong cũng nhiều. Động đất là chuyện thường xảy ra ở Nhật nên mình tự lo cho mình là trước hết. Việc đó người ta đã giáo dục sẵn rồi. Mình phải tự phòng vệ cho mình.
Trà Mi: Hiện giờ Vượng đang ở đâu?
Vượng: Em đã đến Osaka rồi, cách xa cả Tokyo nữa.
Trà Mi: Làm thế nào bạn có thể di chuyển xa như vậy?
Vượng: Bọn em đi xe buýt tới một thành phố khác, từ đó ra sân bay. Chúng em phải di chuyển hết mấy ngày luôn.
Hằng: Bọn em đi từ 3 giờ sáng ra xếp hàng ở bến xe buýt để bắt xe về Yamagata. Xếp hàng từ 3 giờ sáng đến 7 giờ mới được lên xe.
Trà Mi: Nhưng ngay khi vụ việc xảy ra chính quyền địa phương họ không tổ chức các đợt di tản sao?
Hằng: Em cũng không biết gì.
Trà Mi: Các bạn đã liên lạc với bất cứ cơ quan nào đại diện cho Việt Nam chưa, đại sứ quán Việt Nam chẳng hạn?
Hằng: Em cũng đã liên lạc với đại sứ quán Việt Nam ở Nhật rồi. Họ hứa hẹn sẽ đem xe xuống để giúp bọn em ra khỏi vùng nguy hiểm, nhưng chờ mãi cũng không thấy, nên khi nhà máy hạt nhân ở Fukushima nổ, bọn em quyết định di tản ra khỏi vùng nguy hiểm.
Trà Mi: Coi tin tức mình thấy dân Nhật bây giờ đeo khẩu trang và được kiểm tra mức bị nhiễm bức xạ.
Hằng: Bây giờ ra đường phải đeo khẩu trang hết.
Vượng: Những người được kiểm tra phóng xạ là trong khu vực bán kính 30 mét, tức khu vực cực kỳ nguy hiểm, không cho người ra vào được nữa. Chính quyền địa phương khuyến cáo người dân nên mặc áo khoác như áo mưa khi ra đường để che kín cơ thể, và đeo khẩu trang. Còn những người nhiễm phóng xạ ngay lập tức được đưa đi bệnh viện chữa trị.
Hường: Em với chị Hằng và anh Cương thì lên được tới Tokyo rồi. Còn những người Việt Nam còn lại tối nay 2 giờ mới bắt đầu khởi hành. Tình hình ở Sendai giờ rất khắc nghiệt. Mưa to, rồi vừa thêm một trận động đất nữa. Ở Yokohama cũng vậy.
Trà Mi: Các bạn vừa trải qua một cơn dư chấn nữa?
Cương: Lần đầu tiên trong đời em cảm thấy động đất kinh sợ thế nào. Em đang học trong trường thì bỗng mặt đất rung rung. Em bảo “Ôi thôi chỉ thế thôi à?” Một lúc sau nó rung mạnh quá, bọn em không còn gì cả. Cả lớp học đổ hết.
Trà Mi: Nếu kể lại đầu đuôi câu chuyện chắc nhiều chi tiết lắm, nhưng bây giờ bạn có thể cho biết điều gì ấn tượng nhất trong bạn khi sự kiện này xảy ra?
Cương: Hình ảnh các nhà cao tầng rung rung em cứ tưởng như nó đổ ập xuống mình đến nơi. Ám ảnh một là sóng thần, hai là động đất, ba là phóng xạ ở Fukushima trong không khí. Bọn em lại không có một phương tiện nào có thể rời khỏi. Thức ăn, nước uống không có. Không còn gì cả. Lúc đó bọn em nghĩ chỉ còn cách ngồi đây chờ chết thôi.
Trà Mi: Gọi là “bỏ của chạy lấy người”?
Cương: Em từ bỏ tất cả, không còn một cái gì cả.
Trà Mi: Lúc đó có bạn nào kịp quay lại lấy giấy tờ, tư trang không?
Cương: Lúc bọn em đi không cầm một thứ gì, vứt hết lại, chỉ mỗi bộ quần áo trên người và giấy tờ tùy thân thôi. Rất nhiều người đồn đại này nọ, giờ bọn em chẳng đâu là đúng. Đầu óc hoang mang không biết chuyện gì sẽ xảy ra, chỉ biết một là sống, hai là chết. Em quyết định rời khỏi Sendai. Những đám trước đi thì phải chờ đợi qua ngày, qua đêm rất khó khăn. Nhưng bọn em rất may là đi đến đâu gặp xe đến đấy nên đi một mạch lên tận Tokyo.
Trà Mi: Những ngày qua các bạn ăn uống thế nào, sinh hoạt tắm giặt ra sao? Các bạn gặp phải những khó khăn gì?
Hường: Ra siêu thị mua đồ, mọi người phải xếp hàng dài mấy cây số. Bọn em phải tham gia cùng với dân Nhật xếp hàng và may mắn đã mua được một ít đồ dự trữ.
Trà Mi: Nước uống sạch có khan hiếm không?
Hường: Lúc đầu cũng khan hiếm. Nhà nước cung cấp nước cho dân nhưng mình không thông thuộc đường đi cho lắm, nên cũng khó khăn. Nước ăn không có. Nước đi vệ sinh, tắm giặt, mọi thứ đều bị cắt. Ba bốn ngày nay bọn em chưa được tắm.
Trà Mi: Sau những gì xảy ra các bạn có dự định sắp tới sẽ như thế nào?
Hường: Tin đồn rằng từ đây về sau Nhật sẽ hay xảy ra động đất, núi lửa, nên mọi người cũng sợ, không biết có nên quay lại hay không.
Vượng: Chúng em một số người cũng có dự định sẽ về Việt Nam ngay và cũng đã đặt vé về Việt Nam rồi. Số còn lại ở tạm tại Osaka được một số anh chị Việt Nam giúp đỡ. Hiện giờ tụi em đang ở nhà một anh quen, nhờ anh giúp đỡ. Trong mấy ngày qua việc ăn uống, sinh hoạt cực kỳ khó khăn vì nước bị cắt, thức ăn rất khó mua. Tất cả thức ăn ở các cửa hàng hay siêu thị chỉ một bữa sáng là họ mua hết tất cả, không còn thứ gì nữa. Cực kỳ khó khăn.
Trà Mi: Hường và Cương, dự định của các bạn trong những ngày sắp tới như thế nào?
Hường: Bằng mọi cách nhanh nhất để có thể về được Việt Nam trong giai đoạn này.
Trà Mi: Trạng thái của các bạn hiện giờ ra sao?
Hường: Khi nào về tới Việt Nam thì mối đe dọa động đất, sóng thần, và nhiễm khí nguyên tử mới có thể giảm dần. Tụi em vẫn chưa hết sợ.
Trà Mi: Các bạn thấy nước Nhật đối phó với thiên tai, thảm họa như thế nào, cách họ hỗ trợ ra sao?
Vượng: Họ chủ động lập các trại tị nạn, cung cấp chăn và lương thực cho dân khá kịp thời. Ở Nhật hầu như mọi người tự ý thức được là mình nên làm gì. Đi lãnh nước hoặc xếp hàng vào siêu thị mua đồ, mọi người đều rất trật tự. Họ xếp hàng ngay ngắn, không ai chen lấn ai hết. Đường cao tốc ở Nhật giờ họ cấm không cho ô tô cá nhân chạy, dành ưu tiên cho quân đội hoặc lực lượng cung cấp thiết bị, cứu nạn.
Trà Mi: Kỷ niệm để đời các bạn sẽ mang theo sau chuyến du học ở Nhật là gì?
Vượng: Lần đầu tiên em chứng kiến một trận động đất lớn như thế này nên em hoảng.
Trà Mi: Có kinh nghiệm nào lưu lại khó quên chẳng hạn như giữa tình người với nhau hay cách ứng phó với thiên tai?
Vượng: Em rất cảm ơn cộng đồng Việt Nam ở đây. Lúc mình gặp khó khăn thì nhận được nhiều sự giúp đỡ của người Việt nơi này.
Trà Mi: Cộng đồng Việt Nam mình ở đó có đông không, ảnh hưởng đối với cộng đồng người Việt ra sao?
Cương: Chỗ em người Việt rất đông nhưng may không có ai bị ảnh hưởng gì nghiêm trọng. Du học sinh người Việt cũng nhiều và người Việt định cư ở đây cũng có một số. Tụi em hay thường liên lạc với nhau. Ai hiện khó khăn không có đồ ăn thức uống, tụi em có thể mang đến chia sẻ. Ai đi đâu, làm gì, bao nhiêu người tụi em có thể thống kê và liên lạc thường xuyên với mọi người xem tình hình mọi người như thế nào.
Trà Mi: Du học sinh Việt Nam ở đó chừng 2, 3 chục người không?
Cương: Chỗ em gần cả trăm người, tập trung từng tốp một. Mỗi tốp bầu ra 1 tổ trưởng.
Trà Mi: Tức là các bạn liên lạc chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau.
Vượng: Vâng ạ.
Trà Mi: Cảm ơn các bạn rất nhiều đã dành thời gian cho cuộc nói chuyện này. Chúc các bạn bình an, may mắn trong những ngày sắp tới.
Trà Mi thân mời các bạn nghe đài thường xuyên ghé thăm chuyên mục Tạp chí Thanh Niên trên website www.voatiengviet.com, trang Facebook, Twitter, hay Yahoo 360 độ plus của VOA để chia sẻ những câu chuyện về giới trẻ và trao đổi với độc giả khắp nơi. Tạp chí Thanh Niên sẽ trở lại cùng quý vị trong một đề tài mới vào tuần sau.
UTH’S PROGRAM 58
HOW VIETNAMESE STUDENTS DEAL WITH DISASTER IN JAPAN
“Du hoïc sinh Vieät Nam choáng choïi vôùi thaûm hoïa ôû Nhaät”
By: Bich-Ha Nguyen
Air date: 03/22/11
Duration: 11:07
Master Groups+ Ready for Air: youth_japan_22mar11_voa
SYNOPSIS: The earthquake and tsunami in Japan has devasted many parts of the country and sparked fears of a nuclear disaster. In this interview with Tra Mi, 4 Vietnamese students studying in Japan tell how they survive and make their ways out of the most heavily-affected areas.
Traø Mi haân haïnh taùi ngoä cuøng quyù vò vaø caùc baïn treû trong chuyeân muïc Taïp chí Thanh nieân treân ñaøi VOA.
Caû theá giôùi ñang höôùng veà Nhaät Baûn sau thaûm hoïa taøn khoác hoâm 11/3: ñoäng ñaát, soùng thaàn, keùo theo tình traïng oâ nhieãm böùc xaï haït nhaân. Hieän coù haøng ngaøn du hoïc sinh Vieät Nam ñang hoïc taäp treân xöù sôû hoa anh ñaøo, nhöng tin cho hay khoâng coù ngöôøi Vieät naøo bò thieät maïng trong traän thieân tai kinh hoaøng naøy. Trong chöông trình hoâm nay, 4 baïn treû hoïc taäp vaø sinh soáng taïi nhöõng vuøng bò taøn phaù naëng neà nhaát ôû Nhaät hieän ñaõ sô taùn ñöôïc ñeán nhöõng nôi an toaøn vaø chôø veù bay veà Vieät Nam seõ keå cho chuùng ta nghe caùc baïn ñaõ chöùng kieán nhöõng gì, ñaõ chaïy naïn nhö theá naøo, vaø caûm nhaän cuûa hoï ra sao.
Vöôïng: Em laø Phaïm Xuaân Vöôïng, queâ Ngheä An. Em sang Nhaät ñöôïc 4 naêm, hoïc ôû ñaïi hoïc Fukushima ôû mieàn Baéc Nhaät Baûn, moät trong ba tænh chòu aûnh höôûng naëng neà trong traän ñoäng ñaát vöøa roài. Fukushima coù hai nhaø maùy haït nhaân, neân chuùng em quyeát ñònh laø caû ñoaøn cuøng ñi xuoáng Osaka.
Haèng: Em teân laø Ngoâ Thò Haèng, sang ñaây du hoïc ñöôïc 1 naêm röôõi taïi Sendai, gaàn nhö laø trung ñieåm cuûa traän ñoäng ñaát, soùng thaàn vöøa roài.
Cöông: Em teân laø Vuõ Ñình Cöông, ñeán Nhaät ñöôïc 1 naêm, hoïc ôû Sendai, Miyagi. Choã em ôû laø thaønh phoá bò naëng nhaát.
Höôøng: Em laø Nguyeãn Thò Thu Höôøng, sang ñaây hoïc ñöôïc 1 naêm röôõi.
Traø Mi: Xin hoûi Haèng tröôùc. Ngay khi ñoäng ñaát xaûy ra baïn ñang ôû ñaâu, baïn chöùng kieán ñöôïc nhöõng gì?
Haèng: Luùc ñoù em ñang ôû tröôøng hoïc. Vaøo giôø nghæ giaûi lao, chuùng em ñang ôû treân taàng hai, boãng thaáy rung rung, cöù töôûng laø ñoäng ñaát nheï thoâi. Ñeán luùc thaáy rung maïnh, chuùng em haõi quaù, chaïy xuoáng taàng treät. Khi chaïy ra ngoaøi em thaáy maáy nhaø cao taàng vaø caùc coät ñieän gaàn nhö saép ñoå ñeán nôi. Sau vuï ñoäng ñaát, chaùy xaûy ra lieân mieân. Ñeán giôø tình traïng chaùy löûa vaãn coøn, khoâng theå daäp taét ñöôïc. Ñoäng ñaát rung maïnh quaù neân khi chaäp ñieän laø gaây chaùy luoân. Ñoäng ñaát xong, ñeán toái bò maát ñieän neân chuùng em khoâng bieát tin töùc gì caû. Ñeán hoâm sau môùi bieát tin nöôùc bieån daâng leân cuoán troâi taát caû, caû moät tænh em ôû luoân.
Traø Mi: Nôi bò soùng thaàn daâng traøn caùch nôi baïn ôû bao xa?
Haèng: Khoaûng 1 caây soá.
Traø Mi: Ngay sau ñoù, caùc baïn coù ñöôïc nhöõng söï hoã trôï naøo khoâng, ñöôïc di taûn tôùi ñaâu? Hieän giôø tình caûnh cuûa caùc baïn ra sao?
Haèng: Boïn em sô taùn ra nhöõng vuøng khoâng coù nhaø cao taàng. Ñeán chieàu, boïn em ñi Nagano luoân, khoâng coù söï hoã trôï gì.
Traø Mi: Coøn söï di chuyeån thì coù gaëp khoù khaên gì khoâng khi caùc baïn rôøi khoûi Sendai?
Haèng: Boïn em taäp trung heát taát caû ngöôøi Vieät Nam leân xe buyùt roài ñi veà Yamagata .
Traø Mi: Vöôïng thì sao? Khi xaûy ra vuï vieäc baïn ñang ôû ñaâu vaø ñaõ chöùng kieán ñöôïc nhöõng gì?
Vöôïng: Chieàu thöù saùu em vöøa ñònh xuoáng caàu thang ra khoûi nhaø thì ñoäng ñaát maïnh xaûy ra. Khoâng coøn caùch naøo vaøo nhaø ñöôïc. Ñoäng ñaát maïnh ñeán noãi caàu thang bò rung cöïc kyø maïnh, em khoâng xuoáng noãi. Chò khoâng theå töôûng töôïng noåi ñaâu. Luùc em xuoáng ñöôïc maët ñaát, em nhìn thaáy toøa nhaø mình ôû vaø nhöõng toøa beân caïnh rung raát maïnh. Vuøng laân caän coù raát nhieàu nhaø saäp vaø soá töû vong cuõng nhieàu. Ñoäng ñaát laø chuyeän thöôøng xaûy ra ôû Nhaät neân mình töï lo cho mình laø tröôùc heát. Vieäc ñoù ngöôøi ta ñaõ giaùo duïc saün roài. Mình phaûi töï phoøng veä cho mình.
Traø Mi: Hieän giôø Vöôïng ñang ôû ñaâu?
Vöôïng: Em ñaõ ñeán Osaka roài, caùch xa caû Tokyo nöõa.
Traø Mi: Laøm theá naøo baïn coù theå di chuyeån xa nhö vaäy?
Vöôïng: Boïn em ñi xe buyùt tôùi moät thaønh phoá khaùc, töø ñoù ra saân bay. Chuùng em phaûi di chuyeån heát maáy ngaøy luoân.
Haèng: Boïn em ñi töø 3 giôø saùng ra xeáp haøng ôû beán xe buyùt ñeå baét xe veà Yamagata. Xeáp haøng töø 3 giôø saùng ñeán 7 giôø môùi ñöôïc leân xe.
Traø Mi: Nhöng ngay khi vuï vieäc xaûy ra chính quyeàn ñòa phöông hoï khoâng toå chöùc caùc ñôït di taûn sao?
Haèng: Em cuõng khoâng bieát gì.
Traø Mi: Caùc baïn ñaõ lieân laïc vôùi baát cöù cô quan naøo ñaïi dieän cho Vieät Nam chöa, ñaïi söù quaùn Vieät Nam chaúng haïn?
Haèng: Em cuõng ñaõ lieân laïc vôùi ñaïi söù quaùn Vieät Nam ôû Nhaät roài. Hoï höùa heïn seõ ñem xe xuoáng ñeå giuùp boïn em ra khoûi vuøng nguy hieåm, nhöng chôø maõi cuõng khoâng thaáy, neân khi nhaø maùy haït nhaân ôû Fukushima noå, boïn em quyeát ñònh di taûn ra khoûi vuøng nguy hieåm.
Traø Mi: Coi tin töùc mình thaáy daân Nhaät baây giôø ñeo khaåu trang vaø ñöôïc kieåm tra möùc bò nhieãm böùc xaï.
Haèng: Baây giôø ra ñöôøng phaûi ñeo khaåu trang heát.
Vöôïng: Nhöõng ngöôøi ñöôïc kieåm tra phoùng xaï laø trong khu vöïc baùn kính 30 meùt, töùc khu vöïc cöïc kyø nguy hieåm, khoâng cho ngöôøi ra vaøo ñöôïc nöõa. Chính quyeàn ñòa phöông khuyeán caùo ngöôøi daân neân maëc aùo khoaùc nhö aùo möa khi ra ñöôøng ñeå che kín cô theå, vaø ñeo khaåu trang. Coøn nhöõng ngöôøi nhieãm phoùng xaï ngay laäp töùc ñöôïc ñöa ñi beänh vieän chöõa trò.
Höôøng: Em vôùi chò Haèng vaø anh Cöông thì leân ñöôïc tôùi Tokyo roài. Coøn nhöõng ngöôøi Vieät Nam coøn laïi toái nay 2 giôø môùi baét ñaàu khôûi haønh. Tình hình ôû Sendai giôø raát khaéc nghieät. Möa to, roài vöøa theâm moät traän ñoäng ñaát nöõa. ÔÛ Yokohama cuõng vaäy.
Traø Mi: Caùc baïn vöøa traûi qua moät côn dö chaán nöõa?
Cöông: Laàn ñaàu tieân trong ñôøi em caûm thaáy ñoäng ñaát kinh sôï theá naøo. Em ñang hoïc trong tröôøng thì boãng maët ñaát rung rung. Em baûo “OÂi thoâi chæ theá thoâi aø?” Moät luùc sau noù rung maïnh quaù, boïn em khoâng coøn gì caû. Caû lôùp hoïc ñoå heát.
Traø Mi: Neáu keå laïi ñaàu ñuoâi caâu chuyeän chaéc nhieàu chi tieát laém, nhöng baây giôø baïn coù theå cho bieát ñieàu gì aán töôïng nhaát trong baïn khi söï kieän naøy xaûy ra?
Cöông: Hình aûnh caùc nhaø cao taàng rung rung em cöù töôûng nhö noù ñoå aäp xuoáng mình ñeán nôi. AÙm aûnh moät laø soùng thaàn, hai laø ñoäng ñaát, ba laø phoùng xaï ôû Fukushima trong khoâng khí. Boïn em laïi khoâng coù moät phöông tieän naøo coù theå rôøi khoûi. Thöùc aên, nöôùc uoáng khoâng coù. Khoâng coøn gì caû. Luùc ñoù boïn em nghó chæ coøn caùch ngoài ñaây chôø cheát thoâi.
Traø Mi: Goïi laø “boû cuûa chaïy laáy ngöôøi”?
Cöông: Em töø boû taát caû, khoâng coøn moät caùi gì caû.
Traø Mi: Luùc ñoù coù baïn naøo kòp quay laïi laáy giaáy tôø, tö trang khoâng?
Cöông: Luùc boïn em ñi khoâng caàm moät thöù gì, vöùt heát laïi, chæ moãi boä quaàn aùo treân ngöôøi vaø giaáy tôø tuøy thaân thoâi. Raát nhieàu ngöôøi ñoàn ñaïi naøy noï, giôø boïn em chaúng ñaâu laø ñuùng. Ñaàu oùc hoang mang khoâng bieát chuyeän gì seõ xaûy ra, chæ bieát moät laø soáng, hai laø cheát. Em quyeát ñònh rôøi khoûi Sendai. Nhöõng ñaùm tröôùc ñi thì phaûi chôø ñôïi qua ngaøy, qua ñeâm raát khoù khaên. Nhöng boïn em raát may laø ñi ñeán ñaâu gaëp xe ñeán ñaáy neân ñi moät maïch leân taän Tokyo.
Traø Mi: Nhöõng ngaøy qua caùc baïn aên uoáng theá naøo, sinh hoaït taém giaët ra sao? Caùc baïn gaëp phaûi nhöõng khoù khaên gì?
Höôøng: Ra sieâu thò mua ñoà, moïi ngöôøi phaûi xeáp haøng daøi maáy caây soá. Boïn em phaûi tham gia cuøng vôùi daân Nhaät xeáp haøng vaø may maén ñaõ mua ñöôïc moät ít ñoà döï tröõ.
Traø Mi: Nöôùc uoáng saïch coù khan hieám khoâng?
Höôøng: Luùc ñaàu cuõng khan hieám. Nhaø nöôùc cung caáp nöôùc cho daân nhöng mình khoâng thoâng thuoäc ñöôøng ñi cho laém, neân cuõng khoù khaên. Nöôùc aên khoâng coù. Nöôùc ñi veä sinh, taém giaët, moïi thöù ñeàu bò caét. Ba boán ngaøy nay boïn em chöa ñöôïc taém.
Traø Mi: Sau nhöõng gì xaûy ra caùc baïn coù döï ñònh saép tôùi seõ nhö theá naøo?
Höôøng: Tin ñoàn raèng töø ñaây veà sau Nhaät seõ hay xaûy ra ñoäng ñaát, nuùi löûa, neân moïi ngöôøi cuõng sôï, khoâng bieát coù neân quay laïi hay khoâng.
Vöôïng: Chuùng em moät soá ngöôøi cuõng coù döï ñònh seõ veà Vieät Nam ngay vaø cuõng ñaõ ñaët veù veà Vieät Nam roài. Soá coøn laïi ôû taïm taïi Osaka ñöôïc moät soá anh chò Vieät Nam giuùp ñôõ. Hieän giôø tuïi em ñang ôû nhaø moät anh quen, nhôø anh giuùp ñôõ. Trong maáy ngaøy qua vieäc aên uoáng, sinh hoaït cöïc kyø khoù khaên vì nöôùc bò caét, thöùc aên raát khoù mua. Taát caû thöùc aên ôû caùc cöûa haøng hay sieâu thò chæ moät böõa saùng laø hoï mua heát taát caû, khoâng coøn thöù gì nöõa. Cöïc kyø khoù khaên.
Traø Mi: Höôøng vaø Cöông, döï ñònh cuûa caùc baïn trong nhöõng ngaøy saép tôùi nhö theá naøo?
Höôøng: Baèng moïi caùch nhanh nhaát ñeå coù theå veà ñöôïc Vieät Nam trong giai ñoaïn naøy.
Traø Mi: Traïng thaùi cuûa caùc baïn hieän giôø ra sao?
Höôøng: Khi naøo veà tôùi Vieät Nam thì moái ñe doïa ñoäng ñaát, soùng thaàn, vaø nhieãm khí nguyeân töû môùi coù theå giaûm daàn. Tuïi em vaãn chöa heát sôï.
Traø Mi: Caùc baïn thaáy nöôùc Nhaät ñoái phoù vôùi thieân tai, thaûm hoïa nhö theá naøo, caùch hoï hoã trôï ra sao?
Vöôïng: Hoï chuû ñoäng laäp caùc traïi tò naïn, cung caáp chaên vaø löông thöïc cho daân khaù kòp thôøi. ÔÛ Nhaät haàu nhö moïi ngöôøi töï yù thöùc ñöôïc laø mình neân laøm gì. Ñi laõnh nöôùc hoaëc xeáp haøng vaøo sieâu thò mua ñoà, moïi ngöôøi ñeàu raát traät töï. Hoï xeáp haøng ngay ngaén, khoâng ai chen laán ai heát. Ñöôøng cao toác ôû Nhaät giôø hoï caám khoâng cho oâ toâ caù nhaân chaïy, daønh öu tieân cho quaân ñoäi hoaëc löïc löôïng cung caáp thieát bò, cöùu naïn.
Traø Mi: Kyû nieäm ñeå ñôøi caùc baïn seõ mang theo sau chuyeán du hoïc ôû Nhaät laø gì?
Vöôïng: Laàn ñaàu tieân em chöùng kieán moät traän ñoäng ñaát lôùn nhö theá naøy neân em hoaûng.
Traø Mi: Coù kinh nghieäm naøo löu laïi khoù queân chaúng haïn nhö giöõa tình ngöôøi vôùi nhau hay caùch öùng phoù vôùi thieân tai?
Vöôïng: Em raát caûm ôn coäng ñoàng Vieät Nam ôû ñaây. Luùc mình gaëp khoù khaên thì nhaän ñöôïc nhieàu söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi Vieät nôi naøy.
Traø Mi: Coäng ñoàng Vieät Nam mình ôû ñoù coù ñoâng khoâng, aûnh höôûng ñoái vôùi coäng ñoàng ngöôøi Vieät ra sao?
Cöông: Choã em ngöôøi Vieät raát ñoâng nhöng may khoâng coù ai bò aûnh höôûng gì nghieâm troïng. Du hoïc sinh ngöôøi Vieät cuõng nhieàu vaø ngöôøi Vieät ñònh cö ôû ñaây cuõng coù moät soá. Tuïi em hay thöôøng lieân laïc vôùi nhau. Ai hieän khoù khaên khoâng coù ñoà aên thöùc uoáng, tuïi em coù theå mang ñeán chia seû. Ai ñi ñaâu, laøm gì, bao nhieâu ngöôøi tuïi em coù theå thoáng keâ vaø lieân laïc thöôøng xuyeân vôùi moïi ngöôøi xem tình hình moïi ngöôøi nhö theá naøo.
Traø Mi: Du hoïc sinh Vieät Nam ôû ñoù chöøng 2, 3 chuïc ngöôøi khoâng?
Cöông: Choã em gaàn caû traêm ngöôøi, taäp trung töøng toáp moät. Moãi toáp baàu ra 1 toå tröôûng.
Traø Mi: Töùc laø caùc baïn lieân laïc chaët cheõ vaø hoã trôï laãn nhau.
Vöôïng: Vaâng aï.
Traø Mi: Caûm ôn caùc baïn raát nhieàu ñaõ daønh thôøi gian cho cuoäc noùi chuyeän naøy. Chuùc caùc baïn bình an, may maén trong nhöõng ngaøy saép tôùi.
Traø Mi thaân môøi caùc baïn nghe ñaøi thöôøng xuyeân gheù thaêm chuyeân muïc Taïp chí Thanh Nieân treân website www.voatiengviet.com, trang Facebook, Twitter, hay Yahoo 360 ñoä plus cuûa VOA ñeå chia seû nhöõng caâu chuyeän veà giôùi treû vaø trao ñoåi vôùi ñoäc giaû khaép nôi.
Taïp chí Thanh Nieân seõ trôû laïi cuøng quyù vò trong moät ñeà taøi môùi vaøo tuaàn sau.
