Bài học hôm nay ta học thêm những trường hợp tráo đổi vị trí của động từ và chủ từ để gây ấn tượng mạnh hay để thuyết phục như trong khoa tu từ pháp (rhetoric), trong câu tán thán (exclamations) hay trong câu văn tả cảnh hay người (literary descriptions). Ðây là chương trình Anh Ngữ sinh động bài 326. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả.
Bài học cũng bàn về giới hạn của hình thức tráo đổi vị trí của động từ và chủ từ. Ta thường dùng inversion khi đọc hay khi viết văn mà ít dùng trong văn nói.
A. Review – Ôn lại
Hãy nói bằng tiếng Anh bằng 2 cách: cách thứ nhất thông thường, cách thứ nhì nhấn mạnh:
Quí vị nghe một câu if clause thông thường. Sau đó khi nghe một chữ đầu, quí vị hãy nói câu ấy cho đầy đủ.
Tôi vừa bước ra khỏi nhà thì điện thoại reo.
I had scarcely stepped out of the house when the telephone rang. (Scarcely)
=>Scarcely had I stepped out of the house when the telephone rang.
Chưa bao giờ tôi thấy một căn phòng bừa bãi như vậy.
I have never seen such messy room. (Never).
=>Never have I seen such a messy room.
Tôi say quá đến nỗi về đến nhà mà tôi không nhận ra nhà của tôi. (So)
I was so drunk that I got to my house front door but could not realize that it was my own. (So)
=>So drunk was I that I got to my house front door but could not realize that it was my own.
B. (Tiếp theo) Sau negative adverbs và một số adverbial expressions cần tráo đổi chủ từ và động từ.
Nếu một negative adverb đặt ở đầu câu (for emphasis) thì thứ tự là auxiliary verb + subject .
1. Mãi…mới Not until
Not until after midnight did she come back from the party.
Mãi quá nửa đêm cô ta mới đi dự tiệc về.
Not until I got home did I realize that I left my coat at the restaurant.
Tôi về nhà rồi mới nhận ra là tôi đã bỏ quên áo choàng ở tiệm ăn.
2. Scarcely: Chỉ vừa mới, vừa vặn, vỏn vẹn
(Emphatic) Scarcely had I stepped in when the telephone rang.
(Normal) I had scarcely stepped in when the telephone rang).
Tôi vừa mới bước vào thì điện thoại reng.
Hay: (Văn nói) I stepped in the house just in time when the telephone rang.
=>Scarcely + action 1 (had I stepped in) + when + action 2 (telephone rang).
Tráo đổi động từ và chủ từ ở action 1. Action 1 cách Action 2 bởi when.
*Phân biệt rare (quí hiếm) và scarce (khó kiếm)
A rare book: sách quí, hiếm (=valuable).
Jobs for college graduates were scarce.=việc làm cho sinh viên tốt nghiệp đại học thì hiếm (=hard to get).
Scarcely=almost not. (gần như không) My home town has scarcely changed. It looks almost the same as when I left 20 years ago. (Tỉnh nơi tôi sinh trưởng hầu như không thay đổi mấy. Trông cũng giống như khi tôi mới dời khỏi cách đây 20 năm).
3. (Normal) The robbers not only looted the shop, but also set fire to it.
Không những bọn cướp chỉ hôi của trong tiệm mà chúng còn nổi lửa đốt tiệm.
(Emphatic) Not only did the robbers loot the shop, but also set fire to it.
4. No sooner…vừa mới… thì đã
(Emphatic) No sooner had the mother come in than
the children started arguing.
Bà mẹ vừa bước vào nhà thì lũ con đã bắt đầu cãi nhau.
Two actions: no sooner + action 1 (had the mother come in) + than + action 2 (the children started arguing)
=> tráo đổi động từ và chủ từ ở action 1. Action 1 và action 2 cách nhau bởi “than”. Dùng past perfect ở action 1, simple past ở action 2.
4. Comparative có more đứng đầu hay adj. + er
(Emphatic) More important than your personal essay is the SAT score. Quan trọng hơn bài luận văn tự sự là điểm thi của bài trắc nghiệm khả năng SAT.
(Normal) Your SAT score is more important than your personal essay.
5. Were I you (=if I were you) I would stay home and review the lessons for the test tomorrow.
Nếu tôi là bạn thì tôi ở nhà ôn bài để thi ngày mai.
6. Had I remembered (=if I had remembered) my girl friend’s birthday, she would not be mad at me now.
Nếu tôi nhớ sinh nhật của cô bạn gái của tôi thì bây giờ cô đã không giận tôi.
7, Here is/Here are/Here comes/There go
Here is a good novel for you to read. Ðây là cuốn tiểu thuyết hay để anh đọc.
Here are the books that I don’t need and you can have them, if you like. Ðây là những cuốn sách tôi không cần dùng nữa mà anh có thể lấy, nếu anh muốn.
Here comes my bus, see you later. Chuyến xe buýt của tôi đến rồi; hẹn gặp lại bạn nhé!
Credit: www.telemagic.com/grammar/explanation
(List of 18 types of Subject/Verb Inversion)
www.englishgrammar.org/inversion-subject
C. Review – Ôn lại
Những negative adverbs sau đây khi đứng đầu câu để nhấn mạnh thì phải tráo đổi vị trí của động từ và chủ từ.
Never -- Never I have seen such a wonderful movie, War and Peace. Chưa bao giờ tôi xem một cuốn phim hay như cuốn Chiến Tranh và Hoà Bình.
Scarcely—Scarcely has my home town changed. Tỉnh quê tôi sinh trưởng vẫn chẳng thay đổi mấy.
Hardly—Hardly had the game begun when the rain poured. Trận đấu vừa bắt đầu thì trời đổ mưa.
Not only…but also—Không những…mà còn, Not only is Jane a gifted musician, but she is also a good-natured person, Jane không những là một nhạc sĩ có biệt tài mà nàng còn là một người tính tính dễ thương.
Little—Little did I know that… I did not know that…
On no account—under no circumstances. On no account should you reveal my secret. Trong bất cứ tình huống nào, anh cũng không được tiết lộ bí mật của tôi. On no account must you open that door to the little closet. (Tên Râu Xanh nói với người thiếu nữ). Cấm cô không bao giờ được mở cửa phòng nhỏ này.
Seldom—Rất hiếm khi tôi đọc một cuốn tiểu thuyết hay như vậy.
Seldom have I read such a good novel (emphatic)
D. Inversion is also used in exclamations and in literary descriptions.
-Exclamations (Câu tán thán)
Isn’t it hot! Trời sao nóng quá vậy!
Haven’t I got a surprise for you!
Bạn có biết là tôi sắp có một ngạc nhiên cho bạn không!
-Literary descriptions (mô tả có tính văn chương, như trong truyện cổ tích)
Under the tree was lying a giant snoring like thunder=Nằm dưới tàn cây là một người khổng lổ ngáy vang như sấm.
In front of him stood a great castle.
Trước mặt tên khổng lồ sừng sững một toà lâu đài tráng lệ.
E. Limited Use of Inversion. Giới hạn sử dụng
-Ta dùng lối inversion khi viết văn, và khi đọc một đoạn văn viết, nhưng không dùng khi nói thường ngày, ngoại trừ khi mấy nhà hùng biện dùng để gây ấn tượng mạnh và thuyết phục người nghe.
So sánh hai lối viết của câu:
Tôi vừa đến nhà ga thì xe lửa tới.
Câu này có hai hành động:
Action 1: tôi tới nhà ga
Action 2: xe lửa tới
Có ba cách viết: no sooner, hardly và scarcely, nghĩa tương đương “ngay sau”.
Khi nhấn mạnh thì viết:
No sooner had I arrived at the metro station than the train came in.
Hardly had I arrived at the metro station when the train came in.
Scarcely had I arrived at the metro station when the train came in.
=> Trong mẫu câu tráo đổi động từ và chủ từ inversion, dùng than sau no sooner; dùng when sau hardly hay scarcely.
=> dùng thì past perfect cho hành động 1, dùng simple past cho hành động 2.
Credit: Michael Swan, BBC Learning English (www.bbclearningenglish.com/radio/specials/1535_questionanswer)
Practical English Usage, Third Edition (2009).
Nhớ là:
Bài học về inversion nhằm giúp ta nhận biết văn phạm khi đọc những câu văn trong những bài trắc nghiệm, nghĩa là dùng trong văn viết. Nhưng khi nói thông thường hàng ngày, cũng để diễn tả ý trên, ta không dùng inversion.
Cũng câu trên, ta có thể nói một trong những cách sau đây:
Ồ, may quá! Chút xíu nữa thì nhỡ chuyến xe điện ngầm!
-Oh, I’m so lucky! I got to the metro station just in time to board the train.
-I just got there before the train.
-The train came in just after I got to the metro station.
-I had only got to the metro station when the train came in.
Vietnamese Explanation
Quí vị vừa học xong bài 326 về cách hoán vị chủ từ và động từ để nhấn mạnh trong câu văn viết. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.