Cũng có thể có người cho tôi là đã không chính xác cho lắm khi có nhận định trong bài blog vừa qua nói về Nghĩa Trang Quốc Gia Arlington và những mộ bia trắng đồng màu, đồng khổ được dành cho tất cả những ai đã nằm xuống vì đất nước, dân tộc Mỹ. Họ có thể dẫn chứng là không phải mộ bia nào cũng vậy. Và những người đã chết không phải ai cũng được chiếu cố giống như nhau.
Như mộ của cố Tổng Thống John F. Kennedy chẳng hạn.
Đúng là mộ ông không hoàn toàn giống như mộ của hàng trăm ngàn binh sĩ khác của quân đội Mỹ. Nó được đặt nằm riêng rẽ một mình trên một ngọn đồi đầy cây xanh cỏ mướt với cả một vùng trời Thủ Đô Washington DC hiện ra ngay trước mắt bên kia bờ sông Potomac và Đền Thờ Cố Tổng Thống Lincoln nghiêm trang, cổ kính. Sau lưng nó là Tượng Đài Washington sừng sững với ngọn tháp cao nhất của Thủ Đô. Và cuối cùng là Tòa Nhà Quốc Hội nằm trên ngọn đồi Capitol Hill ở tít xa phía Đông của Thủ Đô.
Có thể nói nơi an nghỉ cuối cùng của cố Tổng Thống Kennedy cũng là nơi có cái ‘view’ đẹp nhất của nghĩa trang. Đã vậy nằm bên cạnh ông lại là người vợ sang đẹp nổi tiếng một thời Bà Jackie Onassis. Và người con cả của họ đã yểu mệnh chết lúc còn ấu thơ.
Tôi nghĩ nếu hồn ông vẫn còn vương vấn ở đâu đó thì có lẽ ông cũng cảm thấy mãn nguyện với những gì đất nước và dân tộc Mỹ đã luôn dành cho ông. Lúc sinh tiền và đặc biệt là kể từ khi ông bị ám sát chết ở Dallas cách đây gần 46 năm về trước.
Mộ ông là mộ được nhiều người đến viếng thăm nhất. Nó cũng là nơi mà tôi nghĩ bất cứ ai là người Việt Nam cũng phải có ít nhiều suy nghĩ khi đứng trước mộ phần của một người đã có liên quan mật thiết đến cuộc chiến Việt Nam lúc khởi đầu.
Nếu như chúng ta đi ngược lại thời gian để trở về đầu thập niên 1960 thì ai cũng biết ba lãnh tụ của 3 nước Mỹ, Bắc Việt Nam và Nam Việt Nam lúc ấy là những ai. Họ là Tổng Thống Kennedy. Chủ Tịch Hồ Chí Minh. Và Tổng Thống Ngô Đình Diệm.
Nhưng tôi nghĩ ít có ai trong khoảng thời gian ấy có thể đoán được số phận của ba người về sau sẽ ra sao và sau gần nửa thế kỷ đã trôi qua, sự nghiệp và con người của họ được đánh giá như thế nào.
Nếu như ở miền Bắc Việt Nam sau khi ông Chủ Tịch Hồ Chí Minh chết đi và được mang vào Lăng Ba Đình ướp xác để cho mọi người chiêm ngưỡng mãi cho đến bây giờ trái với lời di chúc cuối cùng của ông thì ở miền Nam Việt Nam, cố Tổng Thống Ngô Đình Diệm đã bị ám sát để rồi ngay cả mộ bia của mình cũng không được khắc tên ghi tuổi.
Riêng số phận của cố Tổng Thống Kennedy trông có vẻ như may mắn hơn 2 nhà lãnh tụ của Việt Nam. Tuy cũng bị ám sát nhưng ông đã không bị chính những người tướng của mình ra lệnh thủ tiêu. Và sau khi ông chết, thân xác của ông đã không bị đem ra phơi bày cho thiên hạ trầm trồ, xem ngắm.
Chỉ một tấm bia đá trên thảm cỏ xanh khắc ghi tên gọi và ngày sinh, năm tử.
Một ngọn lửa nhỏ âm ỉ được thắp sáng như lời nguyện cầu của muôn dân.
Và vài hàng chữ mãi để lại cho đời nhân ngày ông tuyên thệ nhậm chức cách đây gần 50 năm về trước:
Ask Not What Your Country Can Do For You
Ask What You Can Do For Your Country
Đừng Hỏi Đất Nước Có Thể Làm Gì Cho Bạn
Mà Phải Hỏi Rằng Bạn Có Thể Làm Gì Cho Đất Nước
Chuyện đời muôn người, vạn vẻ. Thật khó biết sẽ ra sao ngày sau, phải không bạn?
