Nhận định cho rằng Thái Lan là một nơi an toàn cho đầu tư nước ngoài đã bị lung lay sau khi các nhà hoạt động cho môi trường và cư dân thành công trong một án lệnh đình chỉ hàng chục dự án công nghiệp trị giá gần 10 tỷ đôla. Theo tường thuật của thông tín viên VOA Ron Corben từ Bangkok, cuộc tranh đấu cho môi trường đã đưa đến những cảnh báo rằng bất cứ sự trì hoãn nào đều có thể gây phương hại cho nền kinh tế Thái. Tuy nhiên, các luật sư của giới bảo vệ môi trường cho rằng các biện pháp đó là cần thiết, sau nhiều năm bị chính quyền xao lãng.
Các nhà đầu tư nước ngoài ở Thái Lan cho rằng các nỗ lực của các nhà bảo vệ môi trường đòi đình chỉ các dự án về địa ốc công nghiệp, trên toàn quốc, có thể gây phương hại cho sự tin tưởng của giới đầu tư.
Lời cảnh báo được đưa ra nửa tháng sau khi một nhóm các tổ chức phi chính phủ và cư dân ở tỉnh duyên hải phía đông Rayong thành công trong việc xin một án lệnh đình chỉ 76 dự án công nghiệp.
Lệnh cấm này đã dẫn đến một loạt các hành động của chính phủ Thái Lan nhằm chống lại án lệnh và xoa dịu các mối lo ngại của giới đầu tư.
Tuần này, nội các Thái đã thông qua dự luật bảo vệ môi trường để hậu thuẫn cho các luật lệ hiện hữu đề nghị cộng đồng đóng một vai trò lớn hơn trong việc thẩm định các dự án công nghiệp. Dự luật mới có thể được đưa ra trước quốc hội vào tháng 2.
Hiến pháp Thái đòi hỏi phải thành lập các ủy ban đặc biệt để đánh giá tác động đối với môi trường của công cuộc phát triển công nghiệp.
Nhưng, bất kể điều khoản đã được ghi trong hiến pháp từ năm 1997, chính phủ đã không thông qua dự luật các các điều lệ hỗ trợ để thực thi điều khoản đó trong hiến pháp.
Quyết định của tòa án được dẫn đầu bởi một liên minh các tổ chức bảo vệ môi trường và cư dân của Rayong. Họ là những thành phần đã cáo buộc các cơ quan chính phủ là không chịu theo đúng các thủ tục thích đáng trong việc cấp các giấy phép hoạt động tại khu công nghiệp Map Ta Phut trong tỉnh Rayong.
Ông Nandor G. van der Luehe, chủ tịch liên Phòng Thương mại Nước ngoài ở Thái Lan, nói rằng phán quyết vừa kể đã gây lo ngại cho nhiều nhà đầu tư nước ngoài.
Ông van der Luehe nói: “Các công ty này đã theo đúng các quy định thông thường. Họ đã nhận được sự chấp thuận của chính quyền. Bỗng dưng lại có một án lệnh đòi họ phải đình chỉ hoạt động. Điều chúng tôi cần là một tình huống có thể dự đoán trước, để chúng tôi biết được lãnh vực hoạt động, chứ không phải bỗng dưng giữa cuộc chơi mà lại thay đổi luật lệ.”
Chịu tác động mạnh nhất của án lệnh này là tập đoàn dầu khí Thái Lan, là tập đoàn đang xúc tiến trên 20 dự án, với các công ty con. Các nhà đầu tư nước ngoài gồm các công ty của Nhật Bản, Đức, Australia và Aán Độ.
Các nhóm công nghiệp của Thái Lan cảnh báo về nguy cơ thất nghiệp do hậu quả của việc đình chỉ các dự án.
Nhưng ông Somchai Homla-or, một thành viên của Hội Luật sư Thái Lan hỗ trợ cho các tổ chức bảo vệ môi trường, cho rằng nhiều năm trì hoãn và ô nhiễm gia tăng từ các khu công nghiệp đã khiến các cộng đồng phải có biện pháp pháp lý.
Ông Somchai cho biết: “Nhiều chính phủ không bao giờ để ý đến việc thực thi luật lệ hữu cơ. Vì thế các nhà bảo vệ môi trường và cộng đồng phải chịu đựng môi trường xấu không thể chịu đựng thêm nữa.”
Bộ trưởng Tài chính Korn Chatikavanij cảnh báo rằng những sự trì hoãn – có phần chắc sẽ kéo dài cả năm, có thể cắt bớt tới 0,5% trong tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của Thái Lan. Nền kinh tế Thái, dự báo sẽ co cụm 3% trong năm nay, chỉ mới biểu hiện các dấu hiệu phục hồi nhẹ sau cuộc suy thoái toàn cầu.
Nhưng ông Somchai thuộc Hội Luật sư nói rằng dự luật mới, một khi được áp dụng, sẽ đem lại một thế quân bình tốt hơn giữa đầu tư và môi trường và bảo đảm sự phát triển công nghiệp ở Thái Lan mang tính bền vững hơn.
