Taliban hiện diện tại 80% lãnh thổ Afghanistan

Tám năm sau vụ tấn công khủng bố ở Hoa Kỳ, biến cố sau đó dẫn tới một cuộc xâm chiếm Afghanistan nhằm lật đổ Taliban, có nhiều chỉ dấu cho thấy phe nổi dậy đang tiếp tục mở rộng phạm vi hoạt động ở nước này. Trong khi đó, các giới chức cấp cao của cả Anh và Hoa Kỳ ngày càng bày tỏ qua ngại về tiến trình bầu cử của Afghanistan vì các cáo buộc gian lận. Phóng viên VOA Steve Herman tường thuật từ văn phòng Nam Á ở New Delhi.

Lần đầu tiên, một tổ chức nghiên cứu quốc tế có uy tín công bố một bản đồ mới cho thấy Taliban có một sự ‘hiện diện thường trực’ tại 80% lãnh thổ Afghanistan. ‘Sự hiện diện thường trực' tại một tỉnh được định nghĩa là xảy ra một hoặc nhiều vụ tấn công của phe nổi dậy gây chết người hoặc không chết người, mỗi tuần.

Alexander Jackson là một nhà phân tích chính sách tại Hội đồng An ninh và Phát triển Quốc tế ở London.

Ông Jackson nói: ‘Giờ đây chúng ta chứng kiến phe Taliban chiếm quyền kiểm soát khắp Afghanistan. Và một trong những điều quan trọng nhất chúng ta thấy trên bản đồ mới nhất này là việc Taliban gia tăng mức độ hiện diện ở phía bắc nước này. Các tỉnh từng khá ổn định như Kunduz và Balkh giờ đây chứng kiến mức độ hoạt động rất mạnh của Taliban’.

Và điều đó đã dẫn tới một sự gia tăng lớn lao những vụ tấn công của phe nổi dậy nhắm vào các mục tiêu chính phủ, dân thường Afghanistan cũng như quốc tế ở các khu vực này. Việc công bố báo cáo diễn ra ở một thời điểm nhạy cảm.

Chính quyền Obama đang tranh luận xem liệu có nên cam kết can dự sâu hơn vào chiến tranh ở Afghanistan hay không, cuộc chiến vốn đang ngày càng không được sự ủng hộ của công chúng ở Hoa Kỳ.

Chính phủ hiện thời ở Kabul dường như đang vấp phải một mối đe dọa trước mắt. Tuy nhiên, không phải từ Taliban mà là từ các mối quan ngại về tính khả tín của chính phủ.

Ngày càng có nhiều tiếng nói quan ngại từ cả người Afghanistan và cộng đồng quốc tế về tiến trình bầu cử tổng thống ngày 20/8. Kết quả từng phần gây tranh cãi cho thấy đương kim Tổng thống Hamid Karzai đang dẫn trước với một tỉ lệ phiếu bầu thuận lợi cho ông.

Ngoại trưởng Anh David Miliband đã nói với truyền hình BBC rằng Afghanistan cần một chính phủ khả tín, thực sự có khả năng điều hành đất nước một cách nghiêm túc. Ông Miliband cũng bày tỏ các quan ngại về các cáo buộc gian lận nghiêm trọng từ cuộc bầu cử tháng trước. Ông nói rằng ‘tự do và công bằng’ không phải là một sự miêu tả chính xác quá trình bỏ phiếu.

Nhưng một nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ về Afghanistan nói với đài truyền hình Anh rằng việc tổ chức lại cuộc bầu cử bị cáo buộc gian lận là điều ‘hoàn toàn không thể nghĩ tới'.

Trong một cuộc phỏng vấn với Đài BBC, ông Richard Holbrooke nói một tiến trình bầu cử nhiêu khê, kéo dài sẽ chỉ làm lợi cho Taliban và al-Qaida mà thôi.

Kết quả sơ bộ của toàn thể số phiếu được kiểm theo dự kiến sẽ được Ủy ban Bầu cử Độc lập được chính phủ nước này chỉ định cho công bố vào thứ Bảy. Nhưng một tổ chức khác, Ủy ban Khiếu nại Bầu cử do Liên Hiệp Quốc kiểm soát đã ra lệnh kiểm phiếu lại từng phần và nói rằng họ đang điều tra hàng trăm các cáo buộc gian lận nghiêm trọng.

Tổng thống Karzai đã chiếm được hơn 50% số phiếu, đủ để tránh không phải tham gia một cuộc bầu cử vòng hai trước đối thủ Abdullah Abdullah. Nhưng cựu ngoại trưởng nói rằng ông sẽ không chấp nhận kết quả, và cáo buộc rằng đương kim tổng thống đã được thiên vị cũng như có các lá phiếu đáng ngờ giữa lúc ngày càng có các cáo buộc rộng rãi về chuyện các ủng hộ viên của ông Karzai bỏ phiếu nhiều lần.

Tại miền đông Afghanistan, thêm hai binh sĩ thuộc Lực lượng Yểm trợ An ninh Quốc tế do NATO đứng đầu đã thiệt mạng. Năm nay đã trở thành năm nhiều thương vong nhất đối với các binh sĩ nước ngòai kể từ khi Taliban bị lật đổ năm 2001.