Một bộ sưu tập lớn gồm các tác phầm nghệ thuật của Hoa Kỳ vừa được đem trưng bày tại Moscow trong tuần lễ này đang được coi là một cuộc triển lãm văn hóa đáng ghi nhớ tại nước Nga. Cuộc triển lãm tiêu biểu cho một nỗ lực hợp tác giữa các bảo tàng viện Hoa Kỳ và các nhà bảo trợ cũng như bộ ngoại giao Mỹ và Nga. Lá Thư Mỹ Quốc xin mời quí thính giả theo dõi các chi tiết của diễn biến này trong bài viết của Peter Fedynsky do Lan Phương trình bày sau đây
Viện Bảo Tàng Nghệ thuật Pushkin đứng ra tổ chức một cuộc triển lãm nghệ thuật lớn và đầy đủ nhất của Hoa Kỳ tại nước Nga. Cuộc triển lãm với tên gọi là “Nghệ Thuật tại nước Mỹ: 300 năm Cách Tân còn để đánh dấu 200 năm quan hệ ngoại giao giữa Nga và Mỹ.
Tại buổi lễ khai mạc hôm 23 tháng 7, ông Mikhail Shvydkoy, giám đốc Cơ quan Văn Hóa và Điện Ảnh của Nga, nói rằng khách thưởng ngoạn cũng sẽ có cơ hội tìm hiểu sâu sắc hơn về nghệ thuật hội họa của Hoa Kỳ.
Ông Shvydkoy nói: "Chúng tôi nói nhiều về nghệ thuật Mỹ và coi thường nó, chỉ vì chúng tôi không hiểu, khi thấy những tranh vẽ sản xuất đầy rẫy tại những khu thị tứ đông đảo, thứ gọi là nghệ thuật này thì khắp thế giới nơi nào cũng vậy, nó chỉ là loại nghệ thuật để phục vụ cho giới tiêu thụ mà thôi. Nhưng lại có một ngành nghệ thuật Mỹ phản ánh cái đỉnh cao tinh thần của một quốc gia vĩ đại."
Bức họa của Charles Willson Peale vẽ ông George Washington, tổng tư lệnh các lực lượng cách mạng Hoa Kỳ và là vị tổng thống đầu tiên của nước Mỹ được trưng bày gần chân dung của một cô gái vô danh được họa sỹ Ammi Phillips vẽ năm 1835. Những nhân vật trong lịch sử Mỹ, như các oanhà thám hiểm, những người đi mở đường và người anh hùng của giới quần chúng bình dân Daniel Boone đưa những dân lập cư đến nơi mà ngày nay là bang Kentucky, hoặc những chàng cao bồi đi thuần hóa miền tây hoang dã, được trưng bày bên cạnh những tranh vẽ phong cảnh nước Mỹ, như rặng núi Sierra Nevada hùng vỹ, bờ biển Đại Tây Dương hay những bó ngô của miền trung tây trù phú và một khung cảnh thị tứ ở San Francisco thế kỷ thứ 19. Người ta còn thấy những tác phẩm trình bày nét đa dạng về chủng tộc và sắc tộc của nước Mỹ, da trắng, da đen, da vàng, da đỏ v..v..
Giám đốc viện bảo tàng Pushkin, bà Irina Antonova, nêu lên tầm vóc rộng lớn của bộ sưu tập này.
Bà Antonova nói: "Thực sự là chúng tôi đã được chiêm ngưỡng một bộ sưu tập phong phú bao trùm 300 năm nghệ thuật của Hoa Kỳ, bắt đầu từ ngày đầu tiên trên lãnh thổ Mỹ cho đến thời đại của chúng ta bây giờ."
Trong bộ sưu tập còn có cả những bức tranh vừa được sáng tạo trong năm nay, trình bày cái di sản về tình trạng kỳ thị chủng tộc trước đây.Cái chủ đề này được thấy ở những tác phẩm khác như tranh của Joe Jones vẽ năm 1933 tựa đề “Công Lý của Người Da Trắng “cho thấy cảnh Ku Klux Klan hành hình nạn nhân, và bức vẽ của Thomas Hart Benton tựa đề "Nô Lệ". Đây là tác phẩm thứ tư trong loạt 5 bức tranh của Hart tựa đề "Một Thiên Anh Hùng Ca Lịch Sử Hoa Kỳ."
Sự cống hiến độc đáo của Mỹ cho nghệ thuật, tức trường phái biểu hiện trừu tượng, xuất hiện vào sau thế chiến thứ hai. Diễn viên điện ảnh Hoa Kỳ Dennis Hopper, có mặt trong buổi khai mạc cuộc triển lãm này tại Moscow, nói rằng hình thức nghệ thuật này xuất hiện trong thời chiến tranh lạnh, khi Mỹ và Nga không hề chia sẻ ảnh hưởng văn hoá với nhau.
Tuy nhiên ông Hopper nêu lên rằng Jackson Pollack và các họa sỹ của trường phái biểu hiện trừu tượng khác đã có những cảm hứng bắt nguồn từ những di dân đến từ nước Nga.
Jackson Pollack là người đầu tiên đã hạ khung vải khỏi giá vẽ, đặt nó lên sàn nhà và chấm phá, và Arshille Gorky, có tổ tiên là những di dân đến từ Nga.
“Bức Họa Màu Nâu Vàng Óng", tranh của Arshille Gorky cũng được bao gồm trong bộ sưu tập này. Tác phẩm thuộc trường phái biểu hiện trừu tượng (trường phái hậu ấn tượng) tương phản hẳn với nghệ thuật phổ thông của Roy Lichtenstein hay những màu sắc rực rỡ của tranh hiện thực do Georgia O’Keefe sáng tạo.
Tính tổng cộng, cuộc triển lãm trưng bày khoảng 100 tác phẩm nghệ thuật của Hoa Kỳ, và cuộc triển lãm sẽ kéo dài hết ngày 9 tháng 9 năm nay.
