Indonesia đang cố gắng chế ngự sự lây lan của vi rút cúm gia cầm sang người và trong các đàn gà vịt. Hiện nay đây là quốc gia có số tử vong nơi người vì cúm gia cầm cao nhất thế giới và những người chỉ trích nói rằng quốc gia này cần phải có thêm nhiều hành động để chặn đứng dịch bệnh này. Nhưng theo như TTV Chad Bouchard tường trình từ đảo Sumatra của Indonesa, những nỗ lực của chính phủ đã gặp trở ngại vì những nguồn lực hữu hạn và sự phản kháng từ những cộng đồng địa phương.
Tại cộng đồng Dairi bị cô lập trong vùng núi ở miền bắc Sumatra, chừng 200 dân làng xếp hàng tiến vào trong một nhà hội. Mọi người đều đang bàn tán về một tin đồn gây lo lắng đang được loan truyền suốt này.
Ông Bupati Tumanggor, quận trưởng quận Dari, lên tiếng trước đám đông qua một máy phóng thanh.
Ông xác nhận rằng có một ai đó trong làng đã phải nhập viện vì cúm gia cầm. Đã vậy, 5 con gà đã được thử nghiệm thấy có vi rút H5N1. Ông nói với các dân làng rằng sáng mai tất cả mọi gà vịt ngan ngỗng trong vòng bán kính 1 kilomét sẽ bị đem giết bỏ để ngăn chặn sự lan tràn của vi rút cúm.
Những quốc gia khác bị vi rút H5N1 hoành hành, như Việt Nam và Thái Lan, đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc phòng chống dịch bệnh này bằng cách giết bởi một số lớn gia cầm một khi khám phá ra sự bộc phát của dịch bệnh.
Trong tháng 8 Indonesia đã ghi nhận ca thứ 60 nhiễm bệnh cúm gia cầm nơi người, trong số này 46 người đã tử vong, tức là con số người chết cao nhất vì chứng bệnh này.
Và một số khoa học gia đang lo ngại về con số tử vong cao tại Indonesia một phần là do cho đến bây giờ Indonesia vẫn ngần ngại không muốn giết bỏ gia cầm bệnh.
Ông Tumanggor thừa nhận rằng Indonesia đang trong thời buổi khó khăn trong việc ngăn chặn cúm gia cầm. Ông cho biết quốc gia ông phải đối phó với những thử thách cá biệt. Dân chúng trong nước sống rải rác trên 17 ngàn hòn đảo, gia cầm thả rong khắp nơi, và những chống đối từ nhiều nền văn hóa khác biệt đối với chương tirnh phòng chống bệnh của chính phủ turng ương cũng lan rộng.
Những chỉ trích từ các quốc gia khác là chuyện bình thường. Nhưng đôi khi họ lên tiếng chỉ trích chỉ vì không hiểu được tình thế của Indonesia. Các thông tin do truyền thông đưa ra về Indonesia chưa đầy đủ. Nếu như họ nhìn vào toàn cảnh nước Indonesia thì họ sẽ hiểu công việc của chúng tôi khó khăn đến mức nào, và chúng tôi đã cố gắng hết sức với những phương tiện gì mà chúng tôi có.
Ông John Weaver là một cố vấn về cúm gia cầm làm việc trong Tổ Chức Lương Nông LHQ, và tổ chức này hiện đang giúp Indonesia phòng chống. Ông nói rằng chương trình giết bỏ gia cầm nhiễm bệnh của Jakarta đưa ra chưa đủ mạnh. Trong một số trường hợp chỉ có 30% hay 40% gà vịt trong vùng bị giết bỏ vì dân làng không hợp tác.
Quí vị nên biết rằng gia cầm được coi là một nguồn tài sản quí giá, cả về mặt giá trị dinh dưỡng lẫn tiền bạc, vì khi cần, nông dân có thể bán đi vài con gà, dăm con vịt để lấy tiền trả học phí hay y phí cho những người trong gia đình, vì thế đàn gà vịt họ nuôi có một giá trị rất lớn đối với họ. Người ta cần phải làm việc trong lòng các cộng đồng và giúp đối phó với sự kiện rằng gia cầm của nông dân bị giết bỏ sẽ là một sự mất mát lớn lao đối với họ.
Đền bù cho nông dân về số gia cầm của họ bị giết bỏ là khoản chi phí quá lớn lao, và hiện chính phủ chỉ có thể đền bù một nửa so với giá thị trường cho những nông dân nào phải giết bỏ gà vịt của họ. Một số nông dân không báo cáo khi gia cầm nhiễm bệnh hoặc là họ đem gà vịt dấu đi trong lúc nhà chức trách mở đợt giết bỏ.
Indonesia nói rằng cái phí khoản phải trả cho việc đền bù là một trong những trở ngại lớn nhất cho việc chế ngự sự lây lan của vi rút bệnh. Chính phủ cho hay phải cần đến 900 triệu đô la cho chương trình khống chế bệnh cúm gia cầm trong 3 năm nhưng chỉ chịu đựng nổi một ngân khoản là 150 triệu mà thôi.
Nhưng những cơ quan cấp viện quốc tế tỏ ra ngần ngại không muốn cam kết cung ứng ngân khoản. Các quốc gia cấp viện đã xét hỏi kỹ lưỡng những chi tiết xem là ngân khoản viện trợ sẽ được xử dụng ra sao, nhưng cho tới nay chính phủ Indonesia vẫn chưa đưa ra được một kế hoạch chi tiêu.
Vào tháng 8, Indonesia cũng đã gây lo ngại cho thế giới khi nước này cắt giảm ngân sách hàng năm cho các chương trình phòng chống cúm gia cầm từ 57 triệu xuống còn 46 triệu đô la. Ngân Hàng Thế Giới nói rằng những cắt giảm này đã đưa ra một tín hiệu sai lạc cho các cơ quan quốc tế và các quốc gia cấp viện.
Dưới áp lực của cộng đồng quốc tế, chính phủ Jakarta đã phải đồng ý tái lập lại các khoản ngân sách như trước.
Chuyên gia Weaver của LHQ nói rằng muốn kiểm soát được sự lây lan của vi rút này ở Indonesia thì các quốc gia và các cơ quan cấp viện cần phải tiếp tục trợ giúp lâu dài cho nước này.
Ðây không phải là một vấn đề có thể giải quyết trong một sớm một chiều. Chúng ta không thể trông đợi là các chương trình đối phó chỉ kéo dài một hay 2 năm. Đã vậy công tác này còn phải lệ thuộc rất nhiều vào các nguồn lực. Nó đòi hỏi các nguồn lực từ nội địa, và chúng ta phải thừa nhận rằng nguồn lực này chắc chắn là rất hữu hạn, và sự đáp ứng mà mọi người trông đợi lại vượt quá khả năng của Indonesia. Vì thế cần phải có sự cam kết rộng lớn hơn của quốc tế.
Trở lại Dairi, cảnh sát đòi dân chúng phải đem gà vịt của họ ra để giết bỏ. Các nhân viên y tế trong áo choàng trắng, mặt nạ và mũ trùm đầu được tẩy trùng, đã đi khắp xóm làng, giết bỏ gia cầm ngay trên đường phố.
Ở cuối một con đường bụi bặm, một bà cụ được dân chúng kính nể gọi bằng bà ngoại, nói rằng dân làng chẳng hiểu tại sao lại phải giết bỏ gà vịt của họ.
Quí vị phải hiểu rằng chúng tôi không có ngay cả từ "cúm gia cầm" trong ngôn ngữ của chúng tôi nữa kia. Chúng tôi không hiểu vì sao đàn gà lại lăn ra chết. Chúng tôi chỉ biết là chúng bệnh mà thôi. Nhưng tất cả chúng tôi vẫn mạnh khỏe, Hơn nữa, tôi già cả rồi mà cũng chẳng sợ gì mấy con gà con vịt đó cả.
Khi cảnh sát vànhững nhân viên y tế đã rời khỏi ngôi làng, mối bất bình vì bị mất sạch gà vịt và thiệt hại tiền bạc vẫn âm ỉ trong lòng các cư dân.
Indonesia đã loan báo sẽ mở rộng việc giết bỏ những gà vịt thả rông trong vườn nhà, và nước này đang bắt đầu mở một chiến dịch rộng lớn quảng bá trên truyền hình và truyền thanh để giúp quần chúng hiểu biết tường tận về bệnh cúm gia cầm.
Vi rút H5N1 không dễ dàng lây lan từ người sang người nhưng hiện đang có mối lo ngại rằng loại vi rút này có thể biến chủng để tác hại cho con người nếu như có thêm nhiều người lây bệnh từ các gia cầm bị nhiễm virút.
Và khi mà một con số ước tính khoảng 300 triệu gà vịt vẫn tiếp tục sống gần gũi với con người thì cái cơ nguy xảy ra một trận đại dịch tàn khốc tại Indonesia vẫn còn đó. Nhưng hiện tại thì nhiều nông dân nuôi gà vịt vẫn chưa chịu tin là đang có một nguy cơ ghê gớm đến như vậy.
