Hoa Kỳ và Việt Nam loan báo đã đạt được thỏa thuận trên nguyên tắc về những điều kiện để Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, dọn đường cho Việt Nam trở thành hội viên của tổ chức thương mại toàn cầu này trong năm nay.
Thỏa thuận vừa kể được loan báo hôm chúa nhật sau vòng đàm phán tại Washington kéo dài gần một tuần lễ. Đại diện thương mại Hoa Kỳ, ông Rob Portman, nói rằng thỏa thuận này đánh dấu một bước tiến có tính chất lịch sử trong mối quan hệ song phương.
Theo ông Portman, giới lãnh đạo ở Hà Nội nhận thức được rằng cải cách toàn diện và tự do hóa mậu dịch là thiết yếu cho những nỗ lực của Việt Nam nhằm hội nhập nền kinh tế toàn cầu. Ông Portman nói thêm rằng phía Hoa Kỳ sẽ ra sức làm việc để Việt Nam có thể hoàn tất quá trình gia nhập WTO trong tương lai gần đây.
Hãng thông tấn Pháp trích thuật tin tức báo chí Việt Nam cho hay một giới chức của chính phủ Việt Nam ở Washington nói rằng hiệp định chính thức sẽ được ký kết vào đầu tháng 6, khi hội nghị của các vị bộ trưởng thương mại của khối APEC diễn ra ở thành phố Hồ Chí Minh.
Trước đây, giới hữu trách Việt Nam hy vọng có thể gia nhập WTO trước khi đứng ra tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Hà Nội vào tháng 11, là lúc tổng thống Hoa Kỳ George W Bush sẽ thực hiện chuyến viếng thăm chính thức Việt Nam.
Tuy nhiên, trước khi được thu nhận vào WTO, Việt Nam cần phải được quốc hội Mỹ dành cho qui chế quan hệ mậu dịch bình thường vĩnh viễn, tức PNTR. Một số người lo ngại là các nhà lập pháp Hoa Kỳ sẽ gây cản trở cho mục tiêu này vì thành tích yếu kém của Việt Nam trong lãnh vực nhân quyền.
Tuy nhiên, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Rob Portman nói rằng hành pháp Mỹ tin rằng dự luật PNTR có được sự hậu thuẫn của các nhà lập pháp của cả hai đảng Cộng hòa lẫn Dân chủ, và ông hy vọng dự luật sẽ được phê chuẩn một cách nhanh chóng.
Tường thuật của nhật báo Washington Post trích thuật một thông cáo của thượng nghị sĩ Max Baucus, thành viên cao cấp nhất của đảng Dân chủ trong Ủy ban Tài chánh Thượng viện, cho biết sau khi hoàn tất cuộc đàm phán mới đây ở Washington, Việt Nam và Hoa Kỳ đã đi gần hết con đường bình thường hóa quan hệ và ông hy vọng Thượng viện Mỹ sẽ bỏ phiếu thông qua dự luật cấp qui chế PNTR cho Việt Nam trước khi tạm nghỉ họp vào tháng 8.
